Ilu jest papieży na świecie? Odpowiedź może zaskoczyć!
Ilu może być papieży? Odpowiedź do niedawna była dla wielu oczywista - jeden. Od kiedy w 2013 roku Benedykt XVI przeszedł na emeryturę, a zastąpił go Franciszek, możemy mówić, że jest ich dwóch. Ale czy na pewno? Okazuje się, że sprawa jest o wiele bardziej skomplikowana.
Papież - zwany też ojcem świętym - jest zwierzchnikiem Kościoła katolickiego, głową Stolicy Apostolskiej, biskupem Rzymu i prymasem Italii. Jego zwierzchnictwo wywodzi się z katolickiej doktryny o Prymacie Świętego Piotra, która mówi o przewodzeniu biskupa Rzymu - następcy świętego Piotra - całemu Kościołowi.
Kim jest papież dla katolików?
Katolicy wierzą, że Piotr Apostoł otrzymał od Jezusa władzę, o czym można przeczytać w Biblii. Powołują się tu na rozmowę, podczas której Jezus nazywa Szymona Piotrem (od greckiego słowa "petros" - kamień, skała) i Skałą, "na której zbuduje Kościół". Jezus mówi także o przekazaniu mu kluczy Królestwa Niebieskiego oraz prawa do "związywania i rozwiązywania" - co w katolicyzmie interpretowane jest jako odpuszczanie grzechów oraz podejmowanie decyzji dotyczących doktryny i prawa w Kościele. Po śmierci, zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Jezusa, Piotr stał się liderem pierwszej gminy chrześcijańskiej i pierwszym wśród apostołów, co ujęto w Dziejach Apostolskich.
Prymat Świętego Piotra został opisany przez Ojców Kościoła w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Podkreślali oni wagę autorytetu zarówno pierwszego biskupa Rzymu - czyli właśnie Piotra - jak i jego następców oraz szczególną rolę rzymskiego Kościoła. Potwierdzono to podczas pierwszych soborów. Podczas soboru chalcedońskiego w 451 roku, ówczesnemu papieżowi, Leonowi Wielkiemu, nadano tytuł "patriarcha universalis", nazwano głową Kościoła oraz wymieniono patriarchat Rzymu. Przez kolejne wieki chrześcijaństwa, a później katolicyzmu, pozycja biskupa Rzymu jako głowy Kościoła katolickiego ugruntowała się.
Emerytowany papież - kim jest?
Dzisiaj papieżem jest Jorge Mario Bergoglio, który przyjął imię Franciszek. Został wybrany 13 marca 2013 roku, podczas konklawe zwołanego po tym, jak papież Benedykt XVI zrzekł się pełnionej przez siebie funkcji i stał się emerytowanym papieżem.
Emerytowany papież nie jest już głową Kościoła ani biskupem Rzymu, dalej posługuje się jednak swoim papieskim imieniem, wybranym z początkiem pontyfikatu. Nosi białą sutannę bez pasa i piuskę, pozbawiony jest jednak paliusza - czyli pasa z białej wełny, tradycyjnego elementu papieskiego stroju liturgicznego. Po śmierci zostanie pochowany w szatach papieskich z insygniami.
Emerytowany papież mieszka na terytorium Watykanu, jednak poza pałacem apostolskim - Benedykt XVI zamieszkuje były klasztor Mater Eccleasiae.
Papieży jest więcej niż dwóch. Mało kto o tym wie!
Okazuje się jednak, że nie tylko głowę Kościoła katolickiego nazywa się papieżem. Samo to słowo pochodzi z greckiego πάππας, páppas - "ojciec". Tytuł ten posiadają także prawosławny patriarcha Aleksandrii, a także koptyjski patriarcha Aleksandrii.
Prawosławny patriarcha Aleksandrii - czasem nazywany też greckim patriarchą Aleksandrii - jest zwierzchnikiem prawosławnego Patriarchatu Aleksandryjskiego. Tytuł ten został ustanowiony w 381 roku, a po Schizmie Wschodniej w 451 roku - był kontynuowany już jako prawosławny. Jego oficjalny tytuł to Wielce Bosko Błogosławiony Papież i Patriarcha Wielkiego Miasta Aleksandrii, Libii, Pentapolis, Etiopii, całego Egiptu i całej Afryki, Ojciec Ojców, Pasterz Pasterzy, Trzynasty Apostoł i Sędzia Świata.
Obecnie takim papieżem jest Nikolaos Choreftakis, który przyjął imię Teodor II.
Z kolei koptyjski patriarcha Aleksandrii jest zwierzchnikiem Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego - jednego z Kościołów wschodnich, związanego z rdzenną ludnością Egiptu, czyli Koptami. Koptyjski patriarcha Aleksandrii tytułowany jest patriarchą Stolicy św. Marka, a także papieżem Aleksandrii. To właśnie w tym mieście znajduje się bowiem najważniejsza koptyjska świątynia - katedra św. Marka, a samo miasto jest historycznie głównym ośrodkiem religijnym tego Kościoła. Dziś jednak papież Aleksandrii mieszka na stałe w Kairze.
"Czarny papież" i "czerwony papież". Kim są?
Niewiele osób wie, że w samym Kościele katolickim pojawiają się także określenia kogoś papieżem w innym kontekście niż w odniesieniu do biskupa Rzymu. Nie są to oficjalne nazwy urzędu, ale zwyczajowe, potoczne - czarny papież i czerwony papież. Kim są?
"Czarnym papieżem" nazywany jest generał zakonu jezuitów. Określenie to nawiązuje do potęgi zakonu i jego wysokiej pozycji w Kościele katolickim. Odnosi się także do barwy stroju zakonnego jezuitów.
Z kolei "czerwonym papieżem" nazywa się w Kościele prefekta Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów (czyli dawnej Kongregacji Rozkrzewiania Wiary).
Michał I, dwóch Grzegorzów XVII, Piotr II, Piotr III... Znacie ich?
Na świecie można spotkać się także z samozwańczymi papieżami. Jednym z najsłynniejszych jest David Bawden czyli papież Michał I, który w 1990 roku w Belvue w stanie Kansas został wybrany na papieża. Wyboru dokonało sześcioosobowe konklawe, w którym uczestniczyli także rodzice Davida. Michał I zbudował wspólnotę wiernych, a także wysłał list do urzędującego ówcześnie papieża Jana Pawła II z informacją o... jego ekskomunice.
Bawden sympatyzował z lefebrystami, czyli Bractwem Kapłańskim Świętego Piusa X, skrajnie tradycjonalistycznym ruchem założonym przez abp. Marcela Lefebvre’a, który został ekskomunikowany przez Jana Pawła II. Później związał się jednak z sedewakantystami, uznającymi za ostatniego papieża Piusa XII. Wszyscy którzy nastąpili po nim, mieliby być "antypapieżami".
Innymi samozwańczymi papieżami był Clemente Domínguez y Gómez - agent ubezpieczeniowy, a później zwierzchnik Kościoła Palmariańskiego, hiszpańskiej wspólnoty powstałej po objawieniach Maryi, których miał doświadczać od 1968 roku. W 1976 roku Gómez miał mieć objawienie Chrystusa, św. Piotra i św. Pawła, i pod tym wpływem ogłosił się prawowitym następcą papieża Pawła VI. Po jego śmierci władzę przejął Manuel Alonso Corrala, który przybrał imię Piotra II. Gdy i on zmarł, papieżem został Sergio María (Grzegorz XVIII), który jednak zakochał się i zrezygnował ze swojej funkcji. Po nim władzę przejął Joseph Odermatt - Piotr III.
Co ciekawe, Grzegorzem XVII ogłosił się w 1968 roku także pewien Kanadyjczyk, Gaston Tremblay, który stworzył własną wspólnotę religijną.
Przeczytaj też:
Przepowiednia z Valdres. Co zobaczyła 90-letnia Norweżka?
Sekretny trik Magdy Gessler. Nigdy nie dodaje jej do sałatki!
Papież Michał I: Mężczyzna z Kansas, który ekskomunikował Jana Pawła II
* * *
Zobacz więcej: