Pies na diecie wegetariańskiej? Nowa moda wśród właścicieli psów

Psia dieta przez lata przeszła sporą modyfikację. Przypięty do budy burek dostawał po prostu zlewki z obiadu w brudnej, niemytej od tygodni misce. Oczywiście takie obrazki wciąż są wcale nie tak rzadkie na polskich wsiach, ale też na szczęście wiele zmieniło się w myśleniu, tych bardziej świadomych, psich właścicieli.

Znajdziemy wśród nich karmy mokre oraz suche, przeznaczone dla szczeniąt, seniorów, dla psów z rozmaitymi chorobami (choroby dotyczące, chociażby nerek, trzustki, czy wątroby), a także z alergiami pokarmowymi.

W drodze badań i rozwoju nauki wiadome jest, że zlewki z domowego obiadu, gdzie występują przyprawy lub zakazane w psiej diecie produkty, nie są najlepszym wyborem żywienia psa.

Wciąż jednak pojawiają się pytania o równowagę składników w diecie psa - ile powinien spożywać węglowodanów, a ile białka, jakie mięso jest dla niego korzystne, a może... czy da się przestawić psa na dietę wegetariańską?

To ostatnie pytanie budzi kontrowersje, lecz pojawia się wśród psiarzy coraz częściej. Zwykle pytają o to właściciele zwierząt, którzy sami wybrali w swoim życiu dla siebie dietę wegetariańską lub wegańską, najczęściej ze względów etycznych.

Żyjąc w sposób wegański, pragną wyeliminować mięso również z diety swojego psa, by nie wpierać w żaden sposób, nawet kupując mięso dla swojego pupila, przemysłu mięsnego.

Czy jednak jest to możliwe i w ogóle zdrowe dla psa?

Każdy pies jest inny. Ma inny charakter, inne usposobienie i różne upodobania kulinarne! Może zdarzyć się tak, że coś twojemu psu po prostu nie będzie smakować, albo może okazać się, że pies ma alergię na dany produkt.

Uczulać mogą zboża znajdujące się w karmie albo konkretny rodzaj mięsa jak kurczak czy jagnięcina.

Kiedy po podaniu karmy zauważymy niepokojące objawy u psa, jak utrzymująca się przez 2-3 dni biegunka, apatia, brak chęci do zabawy i aktywności fizycznej, wymioty, drapanie się, zaczerwienienie na skórze, wysypka, wypadanie sierści, natychmiast powinniśmy zaprzestać podawania karmy i udać się jak najszybciej do lekarza weterynarii.

Psu można wykonać testy alergologiczne lub, jeżeli lekarz nie zaleci innego postępowania, zastosować dietę eliminacyjną, która polega na podawaniu psu konkretnych produktów i obserwowaniu reakcji organizmu na dane pożywienie. Następnie stopniowo włącza się w dietę psa kolejne produkty, by sprawdzić, czy jeden z nich nie wywołuje alergii.

Ważne są także badania okresowe - badania kału, moczu oraz krwi najczęściej pokażą nam ogólny stan zdrowia psa, a na ten z kolei w dużym stopniu ma wpływ właśnie dieta.

Dlatego każdą zmianę w sposobie karmienia psa należy konsultować z lekarzem weterynarii. Zmiana może dotyczy przejścia z karmy suchej na mokrą, z karm sklepowych na domowy sposób karmienia, którym jest dieta BARF (to podawanie psu surowego mięsa, kości i suplementacja odpowiednimi składnikami), czy chociażby dieta wegetariańska.

Nigdy nie powinniśmy decydować o tak ważnych zmianach sami, bez fachowej wiedzy, chociażby w bilansowaniu porcji dziennego pożywienia psa. To właśnie główną obawą przeciwników diety wegetariańskiej psa jest to, że zwierzę nie będzie miało dostarczonych wszystkich potrzebnych mu do funkcjonowania składników odżywczych, gdy zaprzestaniemy podawania mięsa.

I takie ryzyko jest niezwykle realne, gdy samodzielnie, bez doświadczenia, zaczniemy podawać psu jedynie warzywa i owoce.

Zobacz również: Kim były psy miłosierdzia? Ginęły, ratując ludzkie życie. Nie tylko one zapisały się w historii 

Pies zakwalifikowany jest jako względny mięsożerca. W przeciwieństwie do kotów, które są bezwzględnymi mięsożercami. Co oznacza ta względność w diecie psa? Świadczy to o tym, że w jego diecie uwzględniamy niewielki procent węglowodanów. Możemy je dostarczyć organizmowi pod postacią właśnie warzyw i owoców.

W diecie psa wyróżniamy podstawowe składniki, które zapewniają organizmowi poprawne funkcjonowanie:

O ile źródła węglowodanów już zostały wyjaśnione powyżej, to jak dostarczyć psu odpowiednią ilość białka? Białko jest dla organizmu źródłem energii. Składają się one z aminokwasów i są one niezwykle istotne dla organizmu.

Są niezbędne dla wzrostu i odbudowy oraz utrzymania równowagi hormonalnej. Ich jakość jest równie ważna, co ilość. Proteiny występujące w mięsie są z reguły białkami lepszej jakości niż te otrzymywane z roślin.

Dlatego mięso w diecie psa jest tak istotne. Im lepszej jakości są białka, tym mniej jest wydalanych resztek i mocnego angażowania pracy nerek psa.

Podobnie sprawa wygląda, gdy mowa jest o tłuszczach. Tu niezwykle ważną rolę w psim organizmie odgrywają wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 6 i omega 3. Ich źródłem są w dużej mierze ryby, jak łosoś, ale też algi, czy olej lniany.

Więc na pytanie, czy te poszczególne składniki pochodzenia zwierzęcego można zastąpić w diecie psa roślinnymi zamiennikami i suplementacją, można odpowiedzieć teoretycznie twierdząco. Pozostaje jednak pytanie o jakość tych zamienników i długofalowe działanie oraz... zaspokojenie potrzeb psa, które związane są z gryzieniem i przeżuwaniem mięsa.

Ogromnym i krzywdzącym mitem jest jednak to, że pies jedzący surowe mięso staje się agresywny i bardziej łowny.

Zobacz również: Nie karm tym psa! Możesz mu bardzo zaszkodzić 

W opozycji do diety wegetariańskiej dla psa stoi sposób żywienia, który wciąż budzi kontrowersje, a wśród wegetarian sieje postrach - dieta BARF, czyli Biologicznie odpowiednia surowa dieta (Biologically Appropriate Raw Food).

To dieta polegająca głównie na podawaniu psu surowego mięsa łącznie z kośćmi.

Dieta zgodna z tymi założeniami powinna składać się z:

Dieta ta ma wiele zalet, jak urozmaicenie posiłków, sami decydujemy o jakości produktów, możemy decydować się chociażby na mięsa ekologiczne ze sprawdzonego źródła, jeżeli zależy nam na etyczności obchodzenia się ze zwierzętami hodowlanymi. To także doskonały sposób na prowadzenie diety eliminacyjnej w razie walki z alergią pokarmową, a także dieta ta charakteryzuje się wysoką przyswajalnością organizmu produktów nieprzetworzonych.

Dodatkowo, a może przede wszystkim, ważną rolę odgrywa tu behawioryzm psa. Doskonale wie o tym Beata, właścicielka Baloo, owczarka australijskiego, która stosuje dietę BARF u swojego psa już od 5,5 roku, a temat żywienia psów stał się jej pasją.

Dieta BARF to zaspokojenie nie tylko potrzeb żywieniowych, ale i behawioralnych psa. Mięso jest bogatym źródłem tryptofanu, który odgrywa dużą rolę w produkcji serotoniny, czyli hormonu szczęścia, a w dalszej części serotonina odgrywa rolę w produkcji melatoniny, wiec mamy psa nakarmionego zgodnie z biologicznymi potrzebami, szczęśliwego i spokojnego. Pies ma potrzebę gryzienia, którą w diecie BARF bardzo łatwo zaspokoić dając psu duże kawałki mięsa oraz dopasowane rozmiarem mięsne kości - tłumaczy Beata.

---

Podkreśla ona jednak, że podobnie jak każdy inny rodzaj diety, który chcemy wprowadzić u naszego psa, należy dobrze zbilansować i skonsultować z lekarzem weterynarii lub z zoodietetykiem. Jak w diecie wegetariańskiej psa, tak i w BARF-ie, wszystkie składniki muszą być odpowiednio wyliczone i indywidualnie dostosowane do potrzeb psa. Wyliczając składniki samemu bez odpowiedniej wiedzy, możemy zrobić psu sporą krzywdę.

Także dobór chociażby nieodpowiednich części mięsa może spowodować problemy zdrowotne. Wbrew powszechnej opinii pies nie powinien dostawać do gryzienia tzw. gołych kości. Kości zawsze powinny być "mięsne", czyli skrzydełka, szyjki, żebra.

Jest to spowodowane tym, że w trakcie gryzienia, nawet jeśli trafią się ostre odłamki kości, to znajdować się one będą w mięsie, przez co nie będą stanowić zagrożenia dla przewodu pokarmowego. Gołe kości, mogą łamać się w taki sposób, że połykając je pies, uszkodzi swój przewód pokarmowy.

W naukowym czasopiśmie "PLOS ONE" wydawanym w Wielkiej Brytanii pojawił się artykuł, zawierający wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród opiekunów ponad 2500 psów w Wielkiej Brytanii.

Zdaniem specjalistów z University of Winchester, którzy przeprowadzili badanie, ankietowani wspierają pomysł karmienia psów dietą wegańską, o ile jest ona odpowiednio zbilansowana.

"Wiele czynników może wpływać na to, że opiekunowie psów sięgają po niekonwencjonalne diety dla swoich zwierząt. Mogą to być obawy dotyczące środowiska, względy etyczne związane ze złym traktowaniem zwierząt hodowanych na żywność, a także bezpośrednio ze zdrowiem pupili. Jednak badania nad skutkami zdrowotnymi konwencjonalnej i niekonwencjonalnej diety u psów są na razie bardzo ubogie - mówi prof. Andrew Knight, główny autor badania.

Dieta wegetariańska dla psów to stosunkowo nowa moda wśród właścicieli psów. Stąd jeszcze niepełny obraz długofalowych konsekwencji zdrowotnych u psów przy stosowaniu właśnie tego sposobu żywienia. Wątpliwości z tego i z wielu innych powodów, co do słuszności przestawienia psa na dietę wegetariańską wyrażają i polscy specjaliści.

Zapytaliśmy o zdanie zoodietetyczkę, specjalistkę żywienia psów i kotów, mgr inż. Katarzynę Radwan, czy stosowanie diety wegetariańskiej u psa ma sens i czy jest w ogóle bezpieczne.

Pies to mięsożerca. Jego układ pokarmowy, fizjologia trawienia i metabolizm przystosowany jest do przyjmowania produktów pochodzenia zwierzęcego. Wraz z udomowieniem psa, uległo też pewnej zmianie jego żywienie. Organizm przystosował się do pobierania pokarmu, trawienia i przyswajania składników odżywczych, zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Stąd pewne trudności by posiłek spełniał te wytyczne żywieniowe - mówi mgr inż. Katarzyna Radwan w rozmowie z Interią.

---

Nowa moda sprawia też, że nie ma odpowiednich, rzetelnych źródeł wiedzy, by osoby chcące wprowadzić taki tryb żywienia u swojego psa, mogły w odpowiedni sposób tego dokonać.

Brak fachowej wiedzy opiekuna w tym zakresie naraża zwierzę na spore problemy zdrowotne. Oczywiście, na sklepowych półkach już pojawiają się gotowe karmy wegetariańskie, ale przez nowość zjawiska, im również kupujący nie powinni do końca ufać.

"Opiekun mający tylko podstawową wiedzę z zakresu zoodietetyki, może mieć spore trudności w samodzielnym skomponowaniu pełnowartościowego, wegetariańskiego posiłku dla psa. Co więcej, nie zawsze można też ufać karmom komercyjnym. Wiele spośród gotowych karm deklarujących się jako wegańskie, nie miały spełnionych profili żywieniowych" - ostrzega zoodietetyczka.

Na koniec więc pozostaje pytanie, czy w ogóle odpowiednie wprowadzenie diety wegetariańskiej bez uszczerbku na zdrowiu psa, jest możliwe?

Dieta wegetariańska jest problematyczna w ułożeniu, ale jest możliwa. Pies odżywia się składnikami pokarmowymi, a nie komponentami. Warto tylko zadać sobie pytanie: skoro dieta ta nie jest korzystniejsza ani zdrowsza dla psa, to czy warto żywić tak psa dla własnej (nie psiej) ideologii? - kończy rozmowę z Interią mgr inż. Katarzyna Radwan.

---

***

Zobacz również:

Dlaczego białko jest ważne w diecie psa i kota