Zdrada kierowana chciwością. Co warto wiedzieć o Judaszu?
Judasz to ten z apostołów, o którym słyszał niemal każdy. To on według ewangelii miał wydać Jezusa za 30 srebrników. Do dziś jego imię kojarzy się ze zdradą i chciwością, a on sam jest uznawany za winnego męki Chrystusa. Wieki temu wierzono, że gdyby nie on, nie byłoby śmierci na krzyżu i zmartwychwstania.
Kim był Judasz?
Najwyższa Rada podjęła decyzję o pozbyciu się i śmierci Jezusa niedługo po wskrzeszeniu Łazarza. Wytoczono mu oficjalny proces, który doprowadził do jego skazania. Jak mówi Ewangelia św. Mateusza, Judasz zdradził Jezusa i złożył kłamliwe zeznania, chcąc zdobyć pieniądze. "Wtedy jeden z Dwunastu, imieniem Judasz Iskariota, udał się do arcykapłanów i rzekł: «Co chcecie mi dać, a ja wam Go wydam». A oni wyznaczyli mu trzydzieści srebrników. Odtąd szukał sposobności, żeby Go wydać" (Mt 26, 14-16).
Do zdrady doszło w Ogrójcu. Judasz wydał Jezusa straży świątynnej, całując go w policzek. Chrystus trafił do Kajfasza, a w Wielki Piątek został ukrzyżowany. Jak dalej mówi Ewangelia św. Mateusza, Judasz miał żałować swojej decyzji. "Wtedy Judasz, który Go wydał, widząc, że Go skazano, opamiętał się, zwrócił trzydzieści srebrników arcykapłanom i starszym i rzekł: «Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną». Lecz oni mu odparli: «Co nas to obchodzi? To twoja sprawa». Rzuciwszy srebrniki ku przybytkowi, oddalił się, potem poszedł i powiesił się" (Mt 27 3-5).
Zobacz także: Czy spowiedź na Wielkanoc jest obowiązkowa? Jak przygotować się do spowiedzi w Wielkanoc?
Czy Judasz naprawdę zdradził Jezusa?
Pod koniec lat 70. ubiegłego wieku w Egipcie odnaleziono apokryficzny tekst gnostycki w języku koptyjskim, który ma formę dialogu Judasza z Jezusem Chrystusem. Potocznie jest on nazywany Ewangelią Judasza, lecz różni się ona od tych czterech, które można znaleźć w Nowym Testamencie, chociażby brakiem narracji. Rękopis miał powstać w II w. n. e. Dokładny tekst ogłoszono w 2006 roku.
Apokryf wskazuje, że Judasz nie wydał Jezusa, chcąc się wzbogacić, a zrobił to na jego prośbę, by ten mógł zbawić świat. Zatem tekst ukazuje boski plan zbawienia, w którym istotną rolę odegrał Judasz. Gdyby nie jego zeznania przeciwko Chrystusowi, ten nie mógłby umrzeć na krzyżu, a następnie zmartwychwstać. Ewangelia Judasza prawdopodobnie została napisana przez gnostycką sektę Kainitów. Ewangelie gnostyckie nie są dokumentami chrześcijańskimi, a więc są uznawane za niezgodne z wiarą chrześcijańską.
Od lat toczy się dyskusja dotycząca wydania Jezusa i motywów zdrajcy. Judasz bez wątpienia należy do grona najbardziej znanych postaci biblijnych. Uchodzi za chciwego zdrajcę, który wydał Chrystusa i przyczynił się do jego śmierci na krzyżu. Do dziś pojawiają się przekonania, które na historię zbawienia patrzą zupełnie odwrotnie, podobnie jak apokryf Kainitów. Wątpliwości głównie dotyczą roli Judasza w zmartwychwstaniu Jezusa - gdyby nie on, mogłoby do niego nie dojść. Tutaj warto podkreślić, że to arcykapłani wytoczyli proces Jezusowi, który nawet bez Judasza doprowadziłby do jego ukrzyżowania.
Co wiadomo o Judaszu?
Judasz, jak już wyżej wspomniano, wśród chrześcijan jest zdrajcą. Jego postać wiąże się z Wielkanocą i zmartwychwstaniem Jezusa, ale mało kto wie o nim nieco więcej niż to, że za 30 srebrników wydał Chrystusa. O Judaszu tak naprawdę nie ma zbyt wielu informacji oprócz tego, że był jednym z dwunastu apostołów, który pełnił funkcję skarbnika zajmującego się ich finansami. Uważa się, że pochodził z Kariotu, stąd ma więc pochodzić jego przydomek Iskariota. Miał być synem Szymona Iskarioty, co miałoby świadczyć, że był jedynym apostołem, który nie pochodził z Galilei.
Druga teoria dotycząca jego przydomku nawiązuje do słowa "sicarius", co oznaczałoby, że Judasz miał powiązania z sykariuszami, czyli zelotami. W rzymskiej Palestynie było to ugrupowanie polityczno-religijne. Ich celem była walka z Żydami i Rzymianami kolaborującymi z okupantem. Z kolei trzecia hipoteza mówi, że Iskariota nawiązuje do aramejskiego słowa "iszkarja", czyli kłamca.
Nowy Testament przedstawia Judasza w negatywnym świetle, ale gnostycka sekta ofitów w II w. n. e. widziała go zupełnie inaczej. Wychwalała jego zasługi w boskim planie. Do dziś nie milkną dyskusje dotyczące jego czynów. Nawet na co dzień posługujemy się wyrażeniami, które przypominają o tym, co zrobił jeden z Dwunastu. Mowa o "judaszowych srebrniakach", czy też "judaszowym pocałunku".
***