Zdrada kierowana chciwością. Co warto wiedzieć o Judaszu?

Judasz to ten z apostołów, o którym słyszał niemal każdy. To on według ewangelii miał wydać Jezusa za 30 srebrników. Do dziś jego imię kojarzy się ze zdradą i chciwością, a on sam jest uznawany za winnego męki Chrystusa. Wieki temu wierzono, że gdyby nie on, nie byłoby śmierci na krzyżu i zmartwychwstania.

Reprodukcja obrazu "Pocalunek Judasza" Ary Szeffera. Ilustracja z XIX wieku
Reprodukcja obrazu "Pocalunek Judasza" Ary Szeffera. Ilustracja z XIX wieku Piotr MecikAgencja FORUM

Kim był Judasz?

Najwyższa Rada podjęła decyzję o pozbyciu się i śmierci Jezusa niedługo po wskrzeszeniu Łazarza. Wytoczono mu oficjalny proces, który doprowadził do jego skazania. Jak mówi Ewangelia św. Mateusza, Judasz zdradził Jezusa i złożył kłamliwe zeznania, chcąc zdobyć pieniądze. "Wtedy jeden z Dwunastu, imieniem Judasz Iskariota, udał się do arcykapłanów i rzekł: «Co chcecie mi dać, a ja wam Go wydam». A oni wyznaczyli mu trzydzieści srebrników. Odtąd szukał sposobności, żeby Go wydać" (Mt 26, 14-16).

Do zdrady doszło w Ogrójcu. Judasz wydał Jezusa straży świątynnej, całując go w policzek. Chrystus trafił do Kajfasza, a w Wielki Piątek został ukrzyżowany. Jak dalej mówi Ewangelia św. Mateusza, Judasz miał żałować swojej decyzji. "Wtedy Judasz, który Go wydał, widząc, że Go skazano, opamiętał się, zwrócił trzydzieści srebrników arcykapłanom i starszym i rzekł: «Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną». Lecz oni mu odparli: «Co nas to obchodzi? To twoja sprawa». Rzuciwszy srebrniki ku przybytkowi, oddalił się, potem poszedł i powiesił się" (Mt 27 3-5).

Ewangelia Judasza wskazuje, że apostoł nie wydał Jezusa, chcąc się wzbogacić, a zrobił to na jego prośbę, by ten mógł zbawić świat
Ewangelia Judasza wskazuje, że apostoł nie wydał Jezusa, chcąc się wzbogacić, a zrobił to na jego prośbę, by ten mógł zbawić świat123RF/PICSEL

Czy Judasz naprawdę zdradził Jezusa?

Pod koniec lat 70. ubiegłego wieku w Egipcie odnaleziono apokryficzny tekst gnostycki w języku koptyjskim, który ma formę dialogu Judasza z Jezusem Chrystusem. Potocznie jest on nazywany Ewangelią Judasza, lecz różni się ona od tych czterech, które można znaleźć w Nowym Testamencie, chociażby brakiem narracji. Rękopis miał powstać w II w. n. e. Dokładny tekst ogłoszono w 2006 roku.

Apokryf wskazuje, że Judasz nie wydał Jezusa, chcąc się wzbogacić, a zrobił to na jego prośbę, by ten mógł zbawić świat. Zatem tekst ukazuje boski plan zbawienia, w którym istotną rolę odegrał Judasz. Gdyby nie jego zeznania przeciwko Chrystusowi, ten nie mógłby umrzeć na krzyżu, a następnie zmartwychwstać. Ewangelia Judasza prawdopodobnie została napisana przez gnostycką sektę Kainitów. Ewangelie gnostyckie nie są dokumentami chrześcijańskimi, a więc są uznawane za niezgodne z wiarą chrześcijańską.

Od lat toczy się dyskusja dotycząca wydania Jezusa i motywów zdrajcy. Judasz bez wątpienia należy do grona najbardziej znanych postaci biblijnych. Uchodzi za chciwego zdrajcę, który wydał Chrystusa i przyczynił się do jego śmierci na krzyżu. Do dziś pojawiają się przekonania, które na historię zbawienia patrzą zupełnie odwrotnie, podobnie jak apokryf Kainitów. Wątpliwości głównie dotyczą roli Judasza w zmartwychwstaniu Jezusa - gdyby nie on, mogłoby do niego nie dojść. Tutaj warto podkreślić, że to arcykapłani wytoczyli proces Jezusowi, który nawet bez Judasza doprowadziłby do jego ukrzyżowania.

Judasz wydał Jezusa straży świątynnej, całując go w policzek
Judasz wydał Jezusa straży świątynnej, całując go w policzek123RF/PICSEL

Co wiadomo o Judaszu?

Judasz, jak już wyżej wspomniano, wśród chrześcijan jest zdrajcą. Jego postać wiąże się z Wielkanocą i zmartwychwstaniem Jezusa, ale mało kto wie o nim nieco więcej niż to, że za 30 srebrników wydał Chrystusa. O Judaszu tak naprawdę nie ma zbyt wielu informacji oprócz tego, że był jednym z dwunastu apostołów, który pełnił funkcję skarbnika zajmującego się ich finansami. Uważa się, że pochodził z Kariotu, stąd ma więc pochodzić jego przydomek Iskariota. Miał być synem Szymona Iskarioty, co miałoby świadczyć, że był jedynym apostołem, który nie pochodził z Galilei.

Druga teoria dotycząca jego przydomku nawiązuje do słowa "sicarius", co oznaczałoby, że Judasz miał powiązania z sykariuszami, czyli zelotami. W rzymskiej Palestynie było to ugrupowanie polityczno-religijne. Ich celem była walka z Żydami i Rzymianami kolaborującymi z okupantem. Z kolei trzecia hipoteza mówi, że Iskariota nawiązuje do aramejskiego słowa "iszkarja", czyli kłamca.

Nowy Testament przedstawia Judasza w negatywnym świetle, ale gnostycka sekta ofitów w II w. n. e. widziała go zupełnie inaczej. Wychwalała jego zasługi w boskim planie. Do dziś nie milkną dyskusje dotyczące jego czynów. Nawet na co dzień posługujemy się wyrażeniami, które przypominają o tym, co zrobił jeden z Dwunastu. Mowa o "judaszowych srebrniakach", czy też "judaszowym pocałunku".          

***

„Zdrowie na widelcu”: Domowe ciasto nie zawiera tych szkodliwych składnikówPolsat Cafe
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd na stronie?
Dołącz do nas