"Polska cytryna" to nasz narodowy skarb. Naturalny sposób na cukrzycę i cholesterol

Magdalena Kowalska

Oprac.: Magdalena Kowalska

Berberys zwyczajny to nie tylko piękny krzew ozdobny, ale też roślina o wielu leczniczych właściwościach. Korzystnie wpływa na układ pokarmowy, wspiera pracę wątroby, stymuluje odporność i obniża poziom złego cholesterolu. Badania potwierdzają, że substancje bioaktywne znajdujące się w berberysie zmniejszają ryzyko cukrzycy i insulinooporności. Poznaj przepisy na konfitury, kompot czy herbatę z tej cennej rośliny, zwanej często "polską cytryną".

Berberys wspiera pracę serca i wątroby. Chroni przed cukrzycą
Berberys wspiera pracę serca i wątroby. Chroni przed cukrzycą123RF/PICSEL

Jak wygląda berberys zwyczajny?

Berberys zwyczajny to krzew osiągający do 3 metrów wysokości. W Polsce często wykorzystuje się go do tworzenia żywopłotów. Pędy pokryte są cierniami. W maju i czerwcu kwitnie na żółto, a kwiaty wydzielają intensywny przyjemny zapach. We wrześniu na krzewach pojawiają się twarde, owalne czerwone owoce o cierpkim i kwaśnym smaku. Do celów leczniczych zbiera się je, zanim w pełni dojrzeją (sierpień, początek września). Surowcem zielarskim są owoce, korzeń, kora i liście berberysu, jednak obecnie, aby nie uszkadzać całej rośliny, pozyskuje się głównie owoce i liście.

Właściwości berberysu

Głównymi substancjami leczniczymi berberysu są berberyna i kryptopina. Wykazują one silne właściwości przeciwzapalne, antybakteryjne i żółciopędne. Berberys zawiera też inne alkaloidy, a także polifenole, witaminy C i E, garbniki, kwasy organiczne i flawonoidy. Dzięki temu berberys polecany jest sercowcom: obniża ciśnienie tętnicze krwi, wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych, spowalnia wchłanianie się tłuszczów do organizmu i zmniejsza poziom złego cholesterolu. Chroni w ten sposób przed miażdżycą i innymi chorobami serca.

Owoce berberysa mają wiele prozdrowotnych właściwości. Wykorzystuje się je do produkcji suplementów ale także kosmetyków
Owoce berberysa mają wiele prozdrowotnych właściwości. Wykorzystuje się je do produkcji suplementów ale także kosmetyków123RF/PICSEL

Berberys może być również wsparciem w profilaktyce i leczeniu cukrzycy. Opóźnia wchłanianie cukrów z jelit, chroni przed skokami glukozy we krwi i zwiększa wrażliwość komórek ciała na insulinę.

Napary z liści berberysu łagodzą problemy trawienne. Zmniejszają bóle żołądka i uczucie przepełnienia. Zwiększają wydzielanie żółci i ułatwiają trawienie tłuszczów. Wspomagają także pracę wątroby. Napary z berberysu dobrze wpływają też na układ nerwowy - niwelują stres, poprawiają pamięć i koncentrację, ułatwiają zasypianie.  Wzmacniają też odporność i łagodzą objawy przeziębienia.

Berberys świetnie wpływa również na kondycję skóry. Zwalcza stany zapalne (pomaga rozprawić się nawet z gronkowcem złocistym), łagodzi podrażnienia, trądzik i przebarwienia. Wstępne badania dają też nadzieję na wykorzystanie berberysu w profilaktyce i leczeniu chorób nowotworowych.

Zastosowanie berberysu

Napar z berberysu 

Łyżkę suszonych owoców berberysu wystarczy zalać wrzątkiem (250 ml) i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut.

Suszone owoce berberysu to moc cennych substancji odżywczych. Można z nich przygotować napar
Suszone owoce berberysu to moc cennych substancji odżywczych. Można z nich przygotować napar123RF/PICSEL

Odwar z owoców berberysu 

Łyżkę rozdrobnionych suszonych owoców należy zalać wrzątkiem i gotować przez 3 minuty. Po tym czasie płyn trzeba przecedzić i ostudzić. Odwar można pić 2-3 razy dziennie w niewielkich ilościach (¼ szklanki), najlepiej po posiłku.

Konfitura z owoców berberysu 

Konfitura ma kwaskowy smak i idealnie dodaje się jako dodatek do ciast, lodów czy deserów. Jest prosta w wykonaniu

Składniki:

  • 1 kg owoców berberysu,
  • 1 kg cukru,
  • 1 litr wody .

Wodę z cukrem należy zagotować. Owoce trzeba umyć i obrać z szypułek, a następnie dodać do gotującej się wody i gotować pod przykryciem przez 15 minut. Po ostygnięciu owoce należy przetrzeć przez sito, dodać z powrotem do syropu i odparować większość wody. Konfiturę przełożyć do małych słoiczków i pasteryzować w piekarniku przez 20 minut.

Owoców berberysu nie powinno się spożywać w zbyt dużych ilościach ze względu na niewielką zawartość toksycznych substancji.

Źródło:

Wojciechowska I.: Berberys pospolity- roślina ozdobna i lecznicza. Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych 2017, 3

„Zdrowie na widelcu”: Kuchnia śródziemnomorska. Ratunek dla sercaPolsat Cafe
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas