Rarytas na współczesnych stołach. Kulebiak nadziewany kapustą i grzybami
Opracowanie Martyna Bednarczyk
Burzliwe dzieje Polski do dzisiaj znajdują odzwierciedlenie w różnych dziedzinach życia. Nie inaczej jest także z kulinariami. Każda epoka i wydarzenia historyczne pozostawiły swój ślad w licznych książkach kucharskich. Pomimo globalizacji, a także dostępu do przepisów z całego świata, coraz chętniej wracamy do dawnych czasów, serwując bliskim wcześniej zapomniane dania. Jednym z nich jest kulebiak, wypełniony po brzegi wytrawnym nadzieniem.
Spis treści:
Historia kulebiaka
Kulebiak uważany jest za tradycyjny wyrób z terenów centralnej Lubelszczyzny. Choć nie ma wątpliwości co od słowiańskiego pochodzenia potrawy, jej nazwa najprawdopodobniej wywodzi się z języka niemieckiego, czyli kohlgeback, co w wolnym tłumaczeniu oznacza ciasto.
Na pierwszy rzut oka kulebiak może nieco przypominać chleb. Oryginalny przepis zakładał przygotowanie dania z ciasta drożdżowego, które następnie nadziewało się farszem z kapusty, grzybów oraz jajek na twardo. Współcześnie kojarzy się go raczej ze świętami Bożego Narodzenia, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by delektować się kulebiakiem przez cały rok.
Kulebiak - niezbędne produkty
Niegdysiejsze książki kucharskie opisywały smakowite kulebiaki jako przekąski podawane tuż po zjedzeniu zupy. Jeśli miały zastępować paszteciki, przygotowywano je w formie niewielkich pierożków, wypiekanych nad ogniem. Współcześnie przyzwyczajenia kulinarne uległy nieco zmianie, ale kulebiak nadal jest najchętniej łączony z parującym bulionem lub esencjonalnym barszczem czerwonym. Smakosze zajadają się nim również solo.
Składniki:
- 300 g mąki pszennej
- 25 g świeżych drożdży
- ½ łyżeczki cukru
- 150 ml mleka
- 2 żółtka
- 40 g masła
- 250 g kapusty kiszonej
- 2 garście suszonych grzybów
- 1 cebula
- sól i pieprz do smaku
Sprawdź: Kulebiak ziemniaczany
Tradycyjny kulebiak z kapustą i grzybami - farsz i ciasto
- Przygotowanie farszu
- Grzyby namaczamy przez noc w wodzie, a następnego dnia gotujemy w garnku do miękkości przez ok. 1 godzinę. Wywar z grzybów zlewamy do czystego naczynia, a grzyby kroimy na mniejsze kawałki.
- Kapustę kiszoną wyciągamy z pojemnika, delikatnie odciskamy i szatkujemy za pomocą noża. Tak przygotowaną wkładamy do garnka, zalewamy wodą z grzybów i dusimy pod przykryciem przez 50-60 minut.
- Cebulę obieramy z łupiny, kroimy w drobną kostkę i przesmażamy na odrobinie masła. Kiedy całość się zeszkli, dodajemy do kapusty z grzybami i jeszcze raz zagotowujemy. Doprawiamy farsz do smaku solą i pieprzem.
- Ciasto drożdżowe
- Do miski wkruszamy drożdże, dodajemy łyżeczkę cukru i kilka łyżek mąki, a następnie zalewamy lekko ciepłym mlekiem. Składniki mieszamy i odstawiamy na 10-15 minut. W tym czasie rozczyn powinien porządnie się spienić.
- Pozostałą część mąki przesiewamy do miski, dodajemy sól, gotowy rozczyn, mleko oraz żółtka. Ciasto lekko mieszamy, na końcu dolewając rozpuszczone i przestudzone masło. Masę wyrabiamy przez 10 minut, do momentu aż nabierze sprężystości.
- Tak przygotowane ciasto drożdżowe przykrywamy ściereczką i odstawiamy w ciepłe miejsce na ok. 1-1,5 godziny. Powinno podwoić swoją pierwotną objętość.
Sprawdź: Świąteczny kulebiak
Składanie kulebiaka
- Po upływie wyznaczonego czasu wyciągamy ciasto na podsypaną mąką stolnicę, wałkujemy na placek o grubości 0,5 cm i równomiernie wykładamy farsz na całej powierzchni.
- Końce ciasta zawijamy do środka, a następnie całość rolujemy wzdłuż długiego boku, podobnie jak makowiec. Ostrożnie przekładamy kulebiaka na blachę wyłożoną papierem do pieczenia.
- Ciasto jeszcze raz przykrywamy ściereczką i dajemy mu odpocząć przez kolejne 30-40 minut. Kiedy ciasto wyrasta, nagrzewamy piekarnik do 200 st. C (grzanie w trybie góra-dół).
- Odpowiednio wyrośniętego kulebiaka smarujemy z wierzchu roztrzepanym jajkiem i pieczemy przez 45 minut, aż do nabrania złocistego koloru.
- Jeśli w trakcie pieczenia zacznie zbyt szybko nabierać koloru, przełóżmy kulebiaka na niższą półkę w piekarniku.
- Gotowy przysmak podajemy pokrojony w plastry jako dodatek do zupy lub samodzielną przekąskę. Smacznego!
Sprawdź również:
