Twoje jelita nie są w najlepszej formie? Ta sałatka będzie dla nich wybawieniem
Oprac.: Anna Czowalla
Jelita to nasz drugi mózg. Od ich dobrej kondycji zależy zarówno prawidłowe trawienie, jak i nasze samopoczucie. Lekkostrawna dieta przyniesie zatem wiele korzyści nie tylko osobom, które zmagają się z chorobami jelit. Przyczyni się do lepszego wchłaniania witamin oraz składników mineralnych i odciąży układ pokarmowy, zwłaszcza w okresach zwiększonego stresu, przemęczenia lub gorszej kondycji zdrowotnej. Podpowiadamy, jakie sałatki wesprą chore jelita, oraz które składniki i produkty są lekkostrawne.
Spis treści:
Jaka sałatka na chore jelita?
Choroby jelit wymagają odpowiedniego medycznego wsparcia i przemyślanego podejścia do codziennej diety. W przypadku takich zaburzeń jak zespół jelita drażliwego (IBS), choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego warunkiem koniecznym jest unikanie składników, które mogą zaostrzać objawy lub podrażniać delikatną śluzówkę jelit. Ostre przyprawy, tłuste potrawy oraz surowe, twarde warzywa mogą powodować dyskomfort. W przypadku wrażliwych jelit lepiej sięgać po składniki delikatne i łatwo przyswajalne.
Gotowane marchewki, buraki, dynia i cukinia dostarczają błonnika oraz niezbędnych witamin i są łagodne dla układu pokarmowego. Osoby z zespołem jelita drażliwego powinny wyeliminować ze swojej diety warzywa wzdymające, czyli cebulę, kapustę i fasolę, ponieważ mogą one nasilać dolegliwości bólowe i wzdęcia. Najlepiej zamienić je na pieczone bataty, które zawierają dużo błonnika. Ta substancja wspiera zdrowie jelit, działając jako prebiotyk wspomagający rozwój korzystnych bakterii jelitowych. Dzięki temu poprawia trawienie i ogólną kondycję układu pokarmowego. W batatach znajdziemy również witaminę A, witaminę C i potas, które wspierają zdrowie całego organizmu. Świetnym dodatkiem będzie również szpinak, bogaty w magnez i żelazo, czy młode liście botwiny, podawane na ciepło lub jako baza sałatki.
Osoby z chorobą Leśniowskiego-Crohna w fazie zaostrzenia objawów potrzebują diety ubogoresztkowej, co oznacza, że muszą unikać produktów zawierających trudne do strawienia elementy, czyli pestki, skórki czy nasiona. Idealną opcją będą sałatki bazujące na ugotowanych składnikach - np. delikatnym kurczaku, który dostarcza łatwo przyswajalnego białka, gotowanym ryżu oraz marchewce. Te produkty nie obciążają jelit, a jednocześnie dostarczają energii i składników odżywczych potrzebnych do regeneracji.
W przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego warto unikać surowych warzyw i postawić na gotowane lub pieczone składniki. Mogą to być np. sałatki na bazie dyni - źródła beta-karotenu - z dodatkiem jajka na twardo czy tofu. Tego typu dania są łagodne, a jednocześnie wspierają odbudowę śluzówki jelitowej dzięki zawartości witamin i minerałów.
Co jest lekkostrawne na jelita?
Dieta lekkostrawna opiera się na produktach łatwych do strawienia i ubogoresztkowych, czyli takich, które zawierają niewielkie ilości błonnika. Jest to szczególnie ważne w przypadku biegunek lub podrażnionych jelit. W menu osób borykających się z problemami jelitowymi powinny znaleźć się:
- białko: chude mięsa, w postaci cielęciny, drobiu (bez skóry) i królika. Źródłem białka mogą być też jajka, najlepiej gotowane na miękko lub jako delikatna jajecznica na parze. Do menu można włączyć także nabiał o niskiej zawartości tłuszczu, np. twarożek, kefir, jogurt naturalny - jeśli nie wywołują objawów nietolerancji;
- węglowodany: warto wziąć pod uwagę produkty z białej mąki: pieczywo pszenne, sucharki, drobne kasze (np. manna, kuskus) i biały ryż. Sprawdzą się także ziemniaki - najlepiej gotowane lub puree;
- warzywa i owoce: młode warzywa o niskiej zawartości błonnika, czyli marchew, dynia, cukinia czy buraki - zawsze gotowane i najlepiej przetarte. Owoce należy przyjmować w formie gotowanej lub pieczonej, np. jabłka bez skórki, banany lub delikatne musy owocowe;
- tłuszcze: niewielkie ilości w formie masła lub oliwy z oliwek, dodawane na zimno do potraw.
W diecie lekkostrawnej, a także w diecie LOW FODMAP należy ograniczyć produkty trudne do strawienia, które mogą podrażniać jelita lub powodować wzdęcia. Zaliczają się do nich warzywa strączkowe (fasola, groch), otręby, pełnoziarniste pieczywo, razowe makarony, grube kasze oraz surowe warzywa i owoce. Tłuste i ciężkostrawne potrawy, w tym smażone mięsa, wędzone produkty, tłuste sery, słodycze i wyroby cukiernicze również należy ograniczać, ponieważ mogą obciążać układ pokarmowy.
Gotowanie w wodzie lub na parze jest jedną z najbezpieczniejszych metod przygotowywania potraw, ponieważ zachowuje wartości odżywcze i jest łagodne dla żołądka. Pieczenie w folii lub rękawie oraz duszenie ogranicza tłuszcz i sprzyja łatwiejszemu trawieniu. Posiłki powinny mieć jednak umiarkowaną temperaturę, wynoszącą od 25-35 st. C. Produkty spożywcze mają różny wpływ na ruchy jelit. W przypadku zaparć warto sięgać po niewielkie ilości błonnika w postaci gotowanych warzyw lub suszonych owoców (np. kompot z suszonych śliwek). Natomiast przy biegunce należy sięgać po produkty o działaniu zapierającym, takie jak biały ryż, banany czy gotowane jabłka.
Sałatka oczyszczająca jelita
Jelita to drugi mózg. Nasz układ pokarmowy odpowiada za trawienie, ale odgrywa kluczową rolę także w aspekcie naszego zdrowia psychicznego i emocjonalnego. W rzeczywistości, jelita i mózg są ze sobą ściśle powiązane poprzez tzw. oś jelitowo-mózgową, co oznacza, że stan naszych jelit może wpływać na nasze samopoczucie, nastrój, a nawet zdolności poznawcze. Jeśli zatem chcemy zadbać zdrowie i dobry nastrój, świetnią opcją będzie włączenie do diety lekkostrawnych sałatek.
Składniki na sałatkę oczyszczającą jelita:
- 2 średnie buraki,
- 2 duże marchewki,
- 1 jabłko,
- garść posiekanej natki pietruszki,
- 2 łyżki oliwy,
- sok z połowy cytryny,
- sól i pieprz do smaku.
Przygotowanie:
- Buraki i marchewki ugotuj do miękkości, następnie obierz i zetrzyj na tarce o grubych oczkach.
- Jabłko obierz i zetrzyj na tarce.
- W misce połącz starte warzywa i jabłko z natką pietruszki.
- Dodaj oliwę z oliwek oraz sok z cytryny, dopraw solą i pieprzem.
- Dokładnie wymieszaj i odstaw na około 15 minut, aby smaki się przegryzły.
Taka sałatka nie tylko wspomoże procesy trawienne, ale również dostarczy organizmowi cennych składników odżywczych.
Przeczytaj również:
