Niewinne pomyłki przy kasie samoobsługowej, które mogą mieć poważne skutki. Mało kto o tym wie
Kasy samoobsługowe są już obecnie nie tylko w sklepach wielkopowierzchniowych. Sprawdzają się także w mniejszych punktach handlowych, głównie do rozładowywania kolejek. Jednak bez względu na to, gdzie z nich korzystasz, i jak swobodnie się przy tym czujesz, zachowaj uważność. Czy wiesz, że niektóre błędy, które popełniasz przy samodzielnym kasowaniu zakupów, mogą zostać zakwalifikowane nawet jako próby kradzieży? Poniżej prezentujemy pięć zachowań, których należy bezwzględnie unikać przy kasie samoobsługowej, oraz wyjaśniamy, co zrobić w przypadku niezamierzonego błędu.
Spis treści:
Zachowania, które są niedopuszczalne w kasach samoobsługowych
1. Nie podmieniaj kodów kreskowych ani nie wybieraj tańszych produktów z listy
Jednym z najczęstszych nadużyć przy kasach samoobsługowych jest celowa manipulacja ceną towaru - np. przez:
- zeskanowanie kodu tańszego produktu zamiast droższego,
- ręczne wybranie produktu z listy, który ma niższą cenę (np. "ziemniaki luzem" zamiast "bio awokado"),
- próbę zeskanowania opakowania innego artykułu niż ten, który rzeczywiście znajduje się w torbie.
Takie działania podczas zakupów, choć przez część osób nadal traktowane jako "sprytne", są w świetle prawa formą kradzieży. Sądy coraz częściej odchodzą od kwalifikowania tego typu czynów jako oszustwa (zgodnie z art. 286 Kodeksu karnego), jednak wciąż uznają je za przywłaszczenie mienia, co podlega odpowiedzialności karnej (art. 278 k.k.) lub wykroczeniowej (art. 119 Kodeksu wykroczeń), w zależności od wartości szkody.
Warto wiedzieć, że jeśli wartość nieuczciwie nabytego towaru przekracza 800 zł, czyn zostaje zakwalifikowany jako przestępstwo - z potencjalnymi konsekwencjami w postaci grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 5 lat.
2. Nie pakuj produktów w nieprzezroczyste torby
Nowoczesne kasy samoobsługowe - zwłaszcza w dużych sieciach handlowych - wyposażone są w systemy rozpoznawania produktów. W wielu przypadkach korzystają one z kamer wspieranych algorytmami sztucznej inteligencji. Jeżeli klient:
- pakuje produkt na wagę do torby, która uniemożliwia jego identyfikację,
- nie wyłoży towaru na tackę wagową,
- deklaruje zakup produktu innego niż ten, który został rozpoznany przez system,
- kasa może automatycznie zablokować dalszy proces zakupowy i wezwać pracownika do weryfikacji.
Próby ukrywania produktów lub ich zapakowania w sposób uniemożliwiający ich kontrolę są postrzegane jako działanie w złej wierze i mogą skutkować dodatkową kontrolą, lub nawet interwencją ochrony.
3. Nie zostawiaj zakupów z innych sklepów bez paragonu
Jeśli wchodzisz do sklepu z wcześniej zakupionymi produktami, zawsze miej przy sobie dowód zakupu - zwłaszcza jeśli korzystasz z torby z logo danej sieci handlowej. Obsługa sklepu nie ma obowiązku domyślać się, że produkt znajdujący się w twojej torbie został już opłacony w innym miejscu.
Brak paragonu w takiej sytuacji może skutkować podejrzeniem kradzieży, zatrzymaniem przez ochronę, a nawet wezwaniem policji. Choć finalnie sytuacja może zostać wyjaśniona, wiąże się to z niepotrzebnym stresem i stratą czasu - a w niektórych przypadkach, z postępowaniem mandatowym.
Zalecenie: jeśli masz ze sobą zakupy z innego sklepu, poinformuj o tym obsługę przy wejściu lub zachowaj paragon i pokaż go w razie potrzeby.
4. Nie ignoruj komunikatów kasy i nie "przemykaj się" z niezeskanowanymi produktami
Niektóre błędy przy kasie samoobsługowej wynikają z pośpiechu lub nieuwagi - np. niezeskanowanie jednego z produktów, omyłkowe podwójne zeskanowanie, czy pominięcie kroku zważenia towaru.
Kiedy kasa wyświetla komunikat błędu, zacięcia systemu, lub prosi o pomoc pracownika - nie próbuj kończyć transakcji na własną rękę ani nie wychodź ze sklepu z nieopłaconym towarem. Nawet jeśli był to przypadek, może to zostać uznane za działanie celowe. W sytuacji, gdy monitoring zarejestruje takie zachowanie, możesz zostać oskarżony o kradzież.
5. Nie lekceważ znaczenia pozornie drobnych działań - np. odrywania części warzyw
Część klientów celowo odrywa liście, łodygi czy ogonki od warzyw i owoców przed ich zważeniem. Celem takiego działania jest zmniejszenie wagi, a tym samym - kwoty do zapłaty. Choć różnice finansowe mogą być minimalne, prawo jasno kwalifikuje tego typu zachowania jako uszkadzanie mienia.
Zgodnie z art. 124 Kodeksu wykroczeń, za umyślne zniszczenie lub uszkodzenie cudzej rzeczy (w tym przypadku - części towaru, która wchodzi w jego wartość handlową) grozi kara aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
W przypadku drobnych naruszeń ściganie może być trudne, ale sklepy coraz częściej monitorują takie zachowania i reagują.
Popełniłaś błąd przy kasie samoobsługowej? Oto co należy zrobić
Nawet najbardziej uważnym klientom mogą zdarzyć się pomyłki - błąd w skanowaniu, niewłaściwy wybór produktu z listy, czy niezamierzone pominięcie jakiegoś artykułu. Spokojnie, nie oznacza to z automatu, że staniesz się podejrzanym o niecne zamiary klientem.
W takiej sytuacji:
- nie próbuj opuszczać sklepu z błędnie nabitym towarem. To może zostać potraktowane jako działanie w złej wierze,
- zgłoś problem pracownikowi sklepu. Obsługa ma obowiązek pomóc i dokonać korekty transakcji,
- nie tłumacz się systemem. Choć kasa samoobsługowa to urządzenie, pełna odpowiedzialność za proces zakupu spoczywa na kliencie,
- zachowuj paragon. Jest to nie tylko dowód zakupu, ale też zabezpieczenie w razie pomyłki, reklamacji czy kontroli.
Kiedy rośnie automatyzacja zakupów, odpowiedzialność konsumenta staje się coraz bardziej istotna. Kasy samoobsługowe oferują wygodę, ale jednocześnie wymagają od użytkownika znajomości zasad i rzetelnego działania. Pamiętaj, że w razie jakichkolwiek wątpliwości, czy problemów możesz w każdej chwili zwrócić się do pracownika sklepu.
