Ogrody deszczowe: Stylowe i ekologiczne rozwiązanie dla twojego domu
Ogrody deszczowe to rozwiązanie ekologiczne, które zyskuje coraz większą popularność na całym świecie, w tym również w Polsce. Są doskonałym sposobem na efektywne zarządzanie wodą opadową i jednocześnie przyczyniają się do ochrony środowiska. Czym dokładnie jest ogród deszczowy i czy jego utrzymanie wymaga dużego wysiłku?

Spis treści:
Czym jest ogród deszczowy?
Ogród deszczowy to specjalnie zaprojektowany obszar zielony, który ma za zadanie gromadzić i filtrować wodę deszczową. W praktyce jest to lekko zagłębiony fragment terenu obsadzony roślinami, który zbiera wodę spływającą z dachów, chodników czy podjazdów.
Jakie korzyści przynosi ogród deszczowy?
1. Zarządzanie wodą opadową
Ogrody deszczowe skutecznie przechwytują wodę opadową, zapobiegając jej szybkiemu spływowi do kanalizacji. Dzięki temu:
- Redukują ryzyko lokalnych podtopień i przeciążenia miejskich systemów odprowadzania wody.
- Woda jest zatrzymywana i wchłaniana przez grunt, co wspiera procesy naturalnej filtracji.
2. Poprawa jakości wody
Gleba i rośliny w ogrodzie deszczowym działają jak naturalny filtr, usuwając zanieczyszczenia, takie jak metale ciężkie, oleje czy chemikalia, które mogłyby trafić do rzek i innych zbiorników wodnych.
3. Wspieranie bioróżnorodności
Ogrody deszczowe stanowią siedlisko dla różnych gatunków roślin, owadów i zwierząt:
- Przyciągają zapylacze, takie jak pszczoły i motyle.
- Tworzą przestrzeń dla drobnych zwierząt wodnych, np. żab czy ważek.
Promują rozwój rodzimych gatunków roślin, które są bardziej odporne i korzystne dla ekosystemu.

4. Zmniejszenie miejskiego efektu cieplarnianego
Rośliny w ogrodach deszczowych pomagają obniżyć temperaturę w swoim otoczeniu, co jest szczególnie istotne w miastach narażonych na efekt tzw. wysp ciepła. Zielone przestrzenie pochłaniają ciepło i poprawiają mikroklimat.
5. Redukcja erozji gleby
Gromadzenie wody opadowej w ogrodzie deszczowym zapobiega jej szybkiemu odpływowi, co chroni glebę przed wymywaniem. Stabilizuje również strukturę gruntu dzięki odpowiedniemu zagospodarowaniu roślinami.
Dla kogo ogród deszczowy będzie dobrym rozwiązaniem?
Ogród deszczowy to idealne rozwiązanie dla osób, które:
- Cenią zrównoważony rozwój i chcą minimalizować swój wpływ na środowisko.
- Mają problem z podtopieniami na posesji lub z nadmiarem wody opadowej.
- Szukają kreatywnego i estetycznego sposobu na wzbogacenie swojego ogrodu.
Jakie są rodzaje ogrodów deszczowych?
1. Ogrody deszczowe gruntowe
To najczęściej spotykany typ ogrodów deszczowych. Polegają na wykorzystaniu naturalnej powierzchni gruntu, w której tworzy się zagłębienie na wodę opadową. Są łatwe do wykonania i doskonale sprawdzają się na prywatnych posesjach, na przykład w ogrodach przydomowych.
2. Ogrody deszczowe w pojemnikach
Idealne do miejsc, gdzie nie można zagospodarować terenu gruntowego, np. na tarasach, balkonach czy w obszarach o ograniczonej przestrzeni. Tworzy się je w specjalnych pojemnikach, które zbierają wodę opadową, a następnie odprowadzają ją przez system drenażowy. Jest to świetne rozwiązanie dla mieszkańców miast.
3. Ogrody deszczowe infiltracyjne
Ten typ ogrodów jest zaprojektowany z myślą o maksymalnym wchłanianiu wody opadowej w głąb gruntu. W takich ogrodach stosuje się warstwy żwiru, piasku i przepuszczalnej gleby, które wspomagają naturalne procesy infiltracji. Często wykorzystuje się je na terenach narażonych na podtopienia.
4. Ogrody deszczowe retencyjne
Służą przede wszystkim do magazynowania większych ilości wody deszczowej na dłuższy czas. Zamiast całkowicie wchłaniać wodę, zatrzymują ją na powierzchni, a następnie stopniowo uwalniają do otoczenia lub odprowadzają. Mogą pełnić funkcję dekoracyjną, przypominając niewielkie stawy.
5. Zielone dachy deszczowe
To specjalny rodzaj ogrodów deszczowych zakładany na dachach budynków. Zielone dachy gromadzą wodę opadową, zmniejszają jej spływ powierzchniowy i jednocześnie poprawiają izolację termiczną budynku. Są to szczególnie popularne rozwiązania w miastach.
6. Ogrody deszczowe dla roślin wodnych
Są to ogrody stworzone specjalnie z myślą o roślinach, które potrzebują stałego dostępu do wilgotnego środowiska. Ich podstawową funkcją jest nie tylko zarządzanie wodą deszczową, ale również stworzenie atrakcyjnego siedliska dla fauny wodnej, np. żab czy ważek.
Jakie rośliny nadają się do ogrodu deszczowego?

Przede wszystkim rośliny bagienne i wodnolubne. Dobrze znoszą wilgotne środowisko i mogą rosnąć w najniżej położonych częściach ogrodu deszczowego. Są to np. kosaćce, trawy ozdobne, sitowie, lobelia.
Poza tym, rośliny które dobrze radzą sobie z okresowym zalewaniem oraz przesuszeniem: jeżówka purpurowa, rudbekia, krwawnica pospolita, pięciornik. Jeśli ogród deszczowy jest większy, można wprowadzić niewielkie krzewy i drzewa, które poradzą sobie w takich warunkach: wierzby, leszczyna, kalina koralowa.
Ogród deszczowy może być również pięknym elementem dekoracyjnym, jeśli wkomponujemy rośliny ozdobne takie jak hosty, liliowce czy tojeść rozesłana. Rodzime gatunki roślin, które są przystosowane do lokalnych warunków klimatycznych, dzięki czemu wymagają mniej opieki, to np. dzwonki, pierwiosnki, mięta wodna czy wiązówka błotna.
Przeczytaj również: Te rośliny warto posadzić w ogrodzie. Skutecznie odstraszą komary
Jak stworzyć ogród deszczowy?
Założenie ogrodu deszczowego wymaga kilku kroków:
- Wybór odpowiedniego miejsca: Najlepiej, aby znajdował się w pobliżu budynków, z których woda może być łatwo odprowadzana, np. przez rury spustowe
- Przygotowanie gruntu: Należy wykopać odpowiednią zagłębienie, aby woda mogła tam swobodnie spływać
- Warstwy drenażowe: Dno ogrodu powinno być wyłożone warstwą piasku i żwiru, co pozwala na lepsze wchłanianie wody
- Wybór roślin: Najlepiej sprawdzą się rośliny rodzime i odporne na zmienne warunki wilgotnościowe
- Zainstalowanie systemu odprowadzania wody: Ułatwia skierowanie wody deszczowej z rynien bezpośrednio do ogrodu

Przeczytaj również: Deszczówka pod lupą gmin. Kontrole nie są rzadkością, kara to nawet 10 tys. zł
Czy ogród deszczowy jest trudny w utrzymaniu?
Nie! Jedną z zalet ogrodu deszczowego jest to, że jest stosunkowo łatwy w utrzymaniu. Raz odpowiednio zaprojektowany, nie wymaga podlewania, gdyż gromadzi wodę deszczową. Rośliny w nim posadzone są zazwyczaj odporne i przystosowane do okresowych podtopień.
Wystarczy od czasu do czasu usunąć chwasty i sprawdzić, czy system odprowadzania wody działa prawidłowo.
Przeczytaj również: Usuń te rośliny z ogrodu, nim zacznie się sezon. Przyciągają kleszcze