Węże czują je już daleka. Posadź wzdłuż działki, żaden gad nie przekroczy bariery
Myślisz, że węże w ogrodach to rzadkość w naszym klimacie? Wcale nie! Każdy, kto miał nieprzyjemność je spotkać, potwierdzi, że widok nie tyle zaskakuje, ile budzi niepokój. I choć większość spotykanych w Polsce węży – jak np. zaskroniec – jest niegroźna dla człowieka, ich obecność w pobliżu domu czy ogrodu potrafi skutecznie zakłócić poczucie bezpieczeństwa. Na wypadek takiej sytuacji dobrze jest wiedzieć, jak pozbyć się nieproszonych gości.

Spis treści:
Dlaczego węże pojawiają się w ogrodach?
Zanim zaczniemy sadzić konkretne gatunki roślin, warto zrozumieć, co przyciąga węże do naszego ogrodu. Wbrew obiegowej opinii nie są one agresywnymi intruzami, lecz zwierzętami szukającymi schronienia i pożywienia. Do najczęstszych czynników zachęcających węże do osiedlania się na działce należą:
- obecność gryzoni, żab lub ptasich gniazd,
- stosy kamieni, drewna lub innych materiałów dających cień i schronienie,
- wysoka trawa i gęste zarośla,
- wilgotne i zacienione miejsca (np. kompostowniki).
Ogród przypominający naturalne środowisko życia węża może stać się dla niego idealnym siedliskiem. Dlatego też pierwszym krokiem powinna być odpowiednia organizacja przestrzeni oraz wybór roślin, których zapach i właściwości skutecznie odstraszają te zwierzęta.
Jakie rośliny odstraszają węże?
Ruta zwyczajna
Jedna z najbardziej znanych roślin odstraszających węże. Jej intensywny, gorzkawy zapach jest wyjątkowo nieprzyjemny dla gadów. Ruta jest ponadto rośliną leczniczą, choć należy pamiętać, że jej olejki eteryczne mogą być drażniące także dla ludzi i zwierząt domowych.
Zastosowanie: Ruta najlepiej sprawdza się posadzona wzdłuż granic ogrodu, przy kompostownikach, altanach i innych miejscach mogących służyć wężom jako schronienie.

Wrotycz pospolity
Roślina o silnym, charakterystycznym zapachu, znana głównie ze swojego działania odstraszającego owady. Zawiera substancję o nazwie tujon, która działa toksycznie na wiele gatunków bezkręgowców, a także skutecznie zniechęca gady.
Zastosowanie: Wrotycz warto sadzić na obrzeżach działki oraz w miejscach, gdzie mogą gromadzić się wilgoć i cienie. Dodatkowo można go suszyć i rozwieszać w szopach, altankach i garażach.
Czosnek
Powszechnie znany jako środek odstraszający zarówno szkodniki, jak i różne pasożyty, czosnek skutecznie działa również na węże. Związki siarkowe zawarte w czosnku mają bardzo intensywny zapach, który węże odbierają jako nieprzyjemny.
Zastosowanie: Czosnek można sadzić wokół domu, altany oraz wzdłuż ogrodzenia. Rozgniecione ząbki można również rozłożyć w miejscach, gdzie wcześniej zaobserwowano obecność węży.
Nagietek lekarski (Calendula officinalis)
Choć nagietek znany jest przede wszystkim z działania leczniczego i odstraszającego owady, jego zapach również wpływa negatywnie na wrażliwy zmysł powonienia węży.
Zastosowanie: Nagietki można sadzić w formie obwódki wokół rabat, warzywników i miejsc, które chcemy szczególnie chronić przed wtargnięciem nieproszonych gości.
Mięta pieprzowa (Mentha piperita)
Silny, świeży zapach mięty działa odstraszająco na wiele zwierząt, w tym również na węże. Jest łatwa w uprawie i sprawdza się zarówno jako roślina ozdobna, jak i użytkowa.
Zastosowanie: Miętę warto sadzić w donicach i skrzynkach ustawionych przy wejściach do altan, domków narzędziowych, a także wzdłuż ścieżek ogrodowych.

Co jeszcze może pomóc odstraszyć węże w ogrodzie?
Rośliny to świetne wsparcie w walce z wężami, ale skuteczność ochrony znacznie wzrośnie, jeśli połączymy je z dodatkowymi działaniami:
- usuwanie kryjówek - należy regularnie usuwać sterty liści, drewna, gałęzi oraz przycinać trawę. Im mniej schronień, tym mniejsze szanse, że wąż wybierze nasz ogród,
- ograniczenie źródeł pożywienia - kontrola populacji gryzoni i owadów znacząco zmniejszy atrakcyjność ogrodu dla gadów,
- osuszanie wilgotnych miejsc - warto zadbać o dobrą cyrkulację powietrza i odpływ wody z najbardziej narażonych części działki,
- ogrodzenia - siatki o drobnych oczkach (maksymalnie 1 cm), wkopane co najmniej 10-15 cm w ziemię, mogą stanowić fizyczną barierę dla węży.
Jak pozbyć się zaskrońców z działki?
Zaskrońce, choć zupełnie niegroźne, bywają uciążliwe. Jeśli mimo działań zapobiegawczych nadal pojawiają się na twojej posesji:
- Nie zabijaj! Zaskroniec jest objęty ochroną gatunkową. Można go natomiast bezpiecznie wypłoszyć lub przenieść na tereny naturalne, z dala od siedlisk ludzkich.
- Stosuj naturalne odstraszacze zapachowe - oprócz roślin warto wykorzystać olejek cynamonowy, goździkowy lub z trawy cytrynowej.
- Zachęć naturalnych wrogów - ptaki drapieżne, jeże, kuny czy łasice stanowią naturalną przeciwwagę dla nadmiernej obecności węży.
Węże możesz zniechęcić do odwiedzania twojego ogrodu, jeśli zasadzisz w nim rośliny takie jak wrotycz czy ruta. Stosuj też działania profilaktyczne, dbaj o czystość i unikaj kreowania warunków przyjaznych dla zaskrońców. Samych węży nie zabijaj, są pod ochroną i raczej nie zagrażają ludziom.