Niedokrwistość może być skutkiem złej diety, ale u pań ma też wiele innych przyczyn. Czy wiesz, co robić, by poziom żelaza i witamin wrócił do normy?
Ponad 40 proc. kobiet, które borykają się z objawami niedokrwistości to przyszłe lub świeżo upieczone mamy. W tym okresie zapotrzebowanie ich organizmu na żelazo znacznie wzrasta. Często kiedy kobieta jeszcze nawet sama nie wie, że spodziewa się dziecka, może źle się czuć, mieć napady senności czy osłabienie, które raczej zmuszają ją do wizyty u internisty niż u ginekologa. A mogą to być także objawy typowe dla anemii.
- Lekarz zleci ci badanie krwi
Gdy internista podejrzewa anemię, zleci ci morfologię i inne badania krwi. Niedokrwistość oznacza spadek poziomu hemoglobiny, czerwonego barwnika krwi. Odpowiada ona za prawidłowe dotlenienie całego organizmu. Umożliwia czerwonym ciałkom krwi transport tlenu (a także dwutlenku węgla). Głównym składnikiem hemoglobiny jest żelazo. Gdy jego poziom we krwi spada, pojawia się anemia. Ale nie jest to jedyna możliwa przyczyna niedokrwistości. Częstym jej powodem jest niedobór wit. B12 i B9, czyli kwasu foliowego.
- Przyjmuj preparaty witaminowe
Już na początku ciąży powinnaś zażywać preparaty kwasu foliowego. W organizmie każdej przyszłej mamy nie może go brakować ze względu na zdrowie rozwijającego się dziecka. Najbardziej będzie potrzebny w pierwszym trymestrze ciąży. Jest niezbędny także tobie, by zapobiec anemii. Może ją wywołać też niedobór witaminy B12, która razem z kwasem foliowym bierze udział w tworzeniu czerwonych krwinek.
W ciąży bardzo ważne są kontrolne badania krwi. Lekarz będzie zlecał ci je co miesiąc. Aby nie dopuścić do niedoboru witamin i żelaza, przepisze preparat uzupełniający zestaw witamin oraz składników mineralnych, np. FalvitR mama, ok. 25 zł. Specjalnie dla kobiet w ciąży przeznaczony jest również LadeeVit, który zawiera żelazo w dawce polecanej dla przyszłych mam przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Wyróżnia go łatwa przyswajalność i brak charakterystycznego dla żelaza smaku, ok 30 zł.
- Zastosuj dietę dla przyszłych mam
Zadbaj, by w diecie nie brakowało chudego, czerwonego mięsa, ryb i produktów mlecznych. Nie wzbraniaj się przed jedzeniem wątróbki. Zielone warzywa jadaj w postaci surówek, bo wtedy zachowują najwięcej witamin. Posypuj zupy natką - to bogate źródło wit. C, ułatwiającej przyswajanie żelaza.
Bardzo obfite miesiączki, trwające dłużej niż 5-10 dni mogą być wywoływane np. założeniem wkładki domacicznej. Krwotoki często spowodowane są też mięśniakami. A duży ubytek krwi to częsta przyczyna anemii u kobiet.
- Ginekolog ustali przyczynę krwawień
Jeśli winna jest spirala, trzeba będzie ją usunąć i zastosować inną metodę antykoncepcji. Natomiast gdy krwawienia są spowodowane mięśniakami, lekarz zastosuje kurację hormonalną lub zaleci ci operację.
- Zadbaj o dobre przyswajanie żelaza
Ponieważ żelazo najlepiej wchłania się na czczo, przyjmuj je godzinę przed śniadaniem. Unikaj popijania tabletek kawą, herbatą, mlekiem czy kefirem. A to dlatego, że zarówno teina i kofeina jak i wapń osłabiają przyswajanie tego pierwiastka. Tabletki żelaza trzeba popić dużą ilości wody lub soku, przynajmniej jedną szklanką. Jeśli zażywasz żelazo w postaci płynnej, rozpuszczaj je w szklance soku owocowego. Pijąc je, nie obawiaj się o szkliwo, ponieważ nowoczesne preparaty nie powodują przebarwień. W trakcie kuracji żelazem mogą pojawić się zaparcia. Zastosuj wówczas dietę bogatą w błonnik. Jedz dużo surowych warzyw i owoców. Dodawaj do zup i surówek łyżeczkę otrębów pszennych lub żytnich.
Nie tylko zmęczenie i brak energii towarzyszą niedokrwistości. Uciążliwe i niepokojące, szczególnie dla kobiet jest również łamanie się i wypadanie włosów.
- Lekarz zastosuje suplementację
Wchłanianie żelaza poprawia trzykrotnie kwas askrobinowy, czyli witamina C. Witaminy B6 i B12 są potrzebne do produkcji zdrowych, czerwonych ciałek krwi. Internista przepisze ci komplet witamin, które wyrównają niedobory w organizmie, np. Falvit, ok. 18 zł.
- Wzmocnij włosy kuracją
Dobrą kondycję włosów pomoże przywrócić herbatka ziołowa. Przygotuj ją z 4 łyżek skrzypu zalanych 4 szklankami wody. Zagotuj na małym ogniu i podgrzewaj około 15 minut. Następnie przecedź i wlej do termosu. Popijaj ciepły odwar, małymi łykami przez cały dzień. Włosy wzmocni również wcieranie w skórę głowy nalewki z pokrzywy. Możesz zastąpić ją gotowym preparatem Urt-Oil. W jego skład wchodzi właśnie nalewka z pokrzywy i oczyszczona nafta, ok. 30 zł. Warto też zastosować kurację za pomocą preparatu Seboradin przeciw wypadaniu włosów Ampułki Forte, ok. 45 zł. Trzeba je nanieść na skórę głowy i wmasować przez ok. 2 minuty. Efekty będą widoczne już po 3-6 tygodniach stosowania.
Nawet bardzo pulchne osoby mogą cierpieć z powodu anemii. Nie musi ona wiązać się wcale z nadmiernym wychudzeniem. Dlatego jeśli czujesz się osłabiona i zmęczona, masz trudności z koncentracją i zapamiętywaniem, powinnaś powiedzieć o tym lekarzowi. Może popełniasz błędy dietetyczne, które sprawiają, że twoja dieta jest uboga w żelazo. Warto wiedzieć, że organizm nie ze wszystkich produktów może wykorzystywać ten pierwiastek w równym stopniu. Dlatego gdy stosujesz często ubogie w mięso diety odchudzające, pozbawiasz swój organizm wartościowego żelaza, narażając się na niedokrwistość.
- Dietetyk ułoży jadłospis dla ciebie
Jeśli winę za anemię ponosi przede wszystkim nieprawidłowa dieta, warto poprosić o pomoc specjalistę. Dietetyk ułoży ci jadłospis i udzieli wskazówek jak dobierać produkty, by uzupełnić niedobór żelaza. Najlepszym jego źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego. Zawierają tzw. żelazo hemowe, zawarte m.in. w mięsie i rybach. Znacznie trudniej organizm przyswaja to żelazo, które jest zawarte w produktach roślinnych, np. warzywach strączkowych czy zielonych warzywach liściastych. Ze szpinaku przyswaja go np. tylko 1 proc., podczas gdy z cielęciny aż 22 proc. Najlepszym źródłem żelaza hemowego jest mięso wołowe oraz cielęce - te gatunki mięs zawierają go dwukrotnie więcej niż wieprzowina. Innym, doskonałym źródłem tego pierwiastka są również podroby np. wątróbka oraz kaszanka i salceson. W diecie osoby, która cierpi na niedokrwistość nie powinno też zabraknąć ryb ani żółtek jaj.
- Zastosuj wersję dla wegetarianek
Jeśli zupełnie zrezygnowałaś z jedzenia mięsa lub jadasz tylko dania jarskie, nie wyrządzisz sobie szkody, jeśli twoja dieta będzie różnorodna. Nie powinnaś jadać byle czego. Zastąpienie posiłków mięsnych kluskami, pierogami i pizzą wegetariańską nie wyjdzie ci na zdrowie. Jedz kilka razy w tygodniu ryby i owoce morza. Możesz też zwiększyć ilość żółtek jaj, a także produktów mlecznych. W twojej diecie powinny codziennie znaleźć się również pełnoziarniste produkty zbożowe, np. ciemne pieczywo, płatki owsiane, grube kasze, np gryczana oraz warzywa strączkowe. Także orzechy, nasiona oraz suszone owoce.
- Zioła przyspieszą i ułatwią leczenie
Leczenie dietą możesz wspomóc dodatkowo tonikiem bogatym w żelazo. Przygotuj go według zaleceń zielarki Stefanii Korżawskiej. Oto przepis: Weź 10 łyżek suszonych liści pokrzywy, 10 drobno pokrojonych, suszonych moreli, kilka rodzynek i łyżeczkę cynamonu. Wsyp wszystkie składniki do słoika, wlej cztery szklanki wytrawnego, gronowego wina czerwonego i odstaw na 10 dni. Codziennie wstrząsaj, przecedź i przelej do garnka. Gotuj wolno przez 10 minut, ostudź i dopiero wtedy dodaj 4 łyżki miodu. Pij 3 razy dziennie po jednej łyżce, najlepiej rozcieńczony niewielką ilością wody.
Anna Gumowska
