Czym grozi niedobór selenu w diecie?
Zdrowa i zbilansowana dieta jest jednym z kluczowych czynników, które wpływają na prawidłowe działanie organizmu. Urozmaicony jadłospis dostarcza niezbędnych witamin i minerałów, które nie tylko zapobiegają rozwojowi wielu chorób, ale także przyczyniają się do prawidłowego działania wielu narządów oraz układów. Jednym z niezbędnych składników jest selen. Jego niedobory skutkują obniżoną odpornością oraz zaburzeniem pracy, np. tarczycy. Co trzeba wiedzieć o tym pierwiastku? Dlaczego jest taki ważny w diecie?
Selen jest pierwiastkiem, który odpowiada za wiele procesów zachodzących w organizmie. Dzięki niemu zachowane są tzw. układy enzymatyczne, które chronią komórki przed toksycznym działaniem wolnych rodników. Selen wpływa oczyszczająco na białe i czerwone krwinki, co przyczynia się do prawidłowego działania układu odpornościowego. Poza tym wspomaga pracę tarczycy oraz układu nerwowego, a także chroni stawy przed stanami zapalnymi i zwyrodnieniami.
Niedobór selenu
Zbilansowana dieta dostarcza do organizmu selen w optymalnych ilościach. Z niedoborami najczęściej borykają się osoby cierpiące na nieprawidłowe działanie jelit, trzustki, choroby naczyń krwionośnych, niewydolność nerek, choroby immunologiczne czy depresję. Jak objawia się niedobór selenu w diecie? Przede wszystkim częstymi infekcjami, nieprawidłową pracą trzustki i chorobami serca. Organizm, w którym nie ma wystarczającej ilości selenu, jest bardziej podatny na występowanie chorób nowotworowych. Niedobory pierwiastka u kobiet w ciąży grożą wadami rozwojowymi płodu oraz dysfunkcjami psychicznymi i fizycznymi potomstwa.
Nadmiar selenu również jest groźny dla zdrowia - nazywany jest selenozą, której objawami mogą być np. łamliwość paznokci lub wypadanie włosów. Jednak nadmiar selenu może doprowadzić do poważnych zmian w organizmie, szczególnie w układzie nerwowym. Przyczynia się do wystąpienia depresji, nadmiernej nerwowości, ale także do bólów brzucha i częstych wymiotów oraz nadmiernego pocenia się. Niestety, nadmiar selenu w diecie może również zwiększyć ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych.
Suplementowanie selenu w diecie
Selen jest pierwiastkiem, który występuje w wielu produktach spożywczych. Znajduje się w zbożach, mięsie, rybach, skorupiakach, nabiale czy jajkach. Niestety, jego obecność i stężenie mogą być różne i nie zawsze może się prawidłowo wchłaniać. Wszystko zależy od formy w jakiej pierwiastek występuje na terenie uprawy czy hodowli, ponieważ nie każda gleba jest bogata w selen. Poza tym, warto łączyć np. mięsa i ryby oraz nabiał z warzywami. Jego lepsze wchłaniania występuje w przypadku równoczesnej suplementacji witamin: szczególnie A, C i E.
Najbogatsze w selen są orzechy brazylijskie - 100 g dostarcza 100 proc. dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. Znaleźć go można również w tłustych rybach morskich, takich jak tuńczyk czy łosoś. Połowę dziennego zapotrzebowania zapewnia również mięso: np. 100g kawałek wołowiny albo pierś z indyka. Mniej natomiast mają pieczywa razowe oraz jaja. Dobrym źródłem pierwiastka jest również ryż, kasza gryczana oraz pestki słonecznika.
