Makaron - jaki wybrać i z czym go podawać?
Polacy kochają makaron i coraz częściej wykorzystują go w kuchni. Dziś makaron to nie tylko kluski do zupy, ale też zasadniczy składnik dania głównego, baza zapiekanek i sałatek. Jak wybrać zdrowszą wersję makaronu i z czym go łączyć, żeby zyskać nie tylko smak, ale też korzyści dla zdrowia? Jakich połączeń unikać? Wyjaśniamy.
Makaron powstaje z połączenia mąki z wodą. Czasem z dodatkiem jajek lub innych składników, na przykład szpinaku czy pomidorów. Dodatki są drugorzędne. O jakości, wartości odżywczej i kaloryczności makaronu decyduje przede wszystkim mąka.
Zobacz również: Choroby, które widać na języku
Podziału makaronów można dokonywać w oparciu o szereg kryteriów, takich jak kształt, zawartość lub brak zawartości jaj, jednak najważniejszym kryterium jest rodzaj użytej mąki. W powszechnej sprzedaży są dziś makarony pszenne, żytnie, orkiszowe, ryżowe, gryczane, kukurydziane czy sojowe. Coraz większą popularnością spieszą się makarony pełnoziarniste. Te są zdrowsze, bo bogate w błonnik i składniki odżywcze. Pełnoziarnisty makaron jest źródłem białka, witamin z grupy B oraz składników mineralnych, z naciskiem na żelazo, magnez i cynk. Dzięki błonnikowi, który wypełnia żołądek, szybciej dają uczucie sytości i pomagają zapanować nad zjadaniem zbyt dużych porcji. Makarony z wysoko oczyszczonej mąki są uboższe w składniki odżywcze i niemal zupełnie pozbawione błonnika. To im można przypiąć łatkę produktu, który tuczy.
Zobacz również: Chroni przed rozwojem cukrzycy. Sięgaj po nią codziennie
Makaron ma nie najlepszą prasę, co wynika z niskiej wartości odżywczej tego produkowanego z białej, wysokooczyszczonej mąki. Z powodu powszechnie stosowanych uproszczeń, etykietka o wysokiej kaloryczności skutecznie przylgnęła do makaronów jako takich. Przyczyniły się do tego również - podobnie, jak w przypadku ziemniaków - tłuste dodatki, z którymi bywa serwowany.
Makaron jest produktem o umiarkowanej kaloryczności. Wbrew obiegowej opinii, nie musi być usuwany z jadłospisu osób z nadwagą, otyłością czy diabetyków. Ważne, by sięgnąć po pełnoziarnisty i jeść go nie częściej niż 2 razy w tygodniu. Oraz, co najważniejsze, zachować umiar w wielkości spożywanej porcji. Ważny jest też czas gotowania makaronu. Najlepiej za każdym razem sprawdzić informację, jaką producent podaje na opakowaniu i nie przekraczać tego czasu. W zbyt długo gotowanym makaronie wyraźnie wzrasta indeks glikemiczny, co jest bardzo niekorzystne, nie tylko dla diabetyków.
Zobacz również: Domowe metody na opryszczkę
Makaron jest niezwykle wdzięcznym produktem, na bazie którego możemy bez trudu wyczarować pyszne dania, tak wytrawne, jak i słodkie. Decyzję o tym, z czym podać makaron, warto podjąć nie tylko z uwagi na preferencje smakowe, ale również aspekty zdrowotne.
Wartościowymi dodatkami do makaronu zawsze będą warzywa, najlepiej zapiekane lub gotowane na parze. Makaron świetnie smakuje z brokułami, pomidorami czy cukinią. Jesienią można pokusić się o przyrządzenie go z grzybami. To niskokaloryczne i wysoko odżywcze dary lasu doskonale podkreślą smak i nasycą, wszak obfitują w błonnik. Jednak w spożyciu grzybów i makaronu, kluczowy jest umiar. Zjadane w dużej ilości będą ciężkostrawne.
Idąc w stronę śródziemnomorskich smaków, warto przyrządzić makaron z krewetkami, czosnkiem i natką pietruszki. Doskonale sprawdzają się też w połączeniu z różnymi gatunkami sera, jak parmezan, mozzarella, feta czy gorgonzola. Te sery mają wysoką wartość odżywczą i korzystny wpływ na mikrobiom jelitowy. Nie będą wydłużały trawienia całego posiłku. W wersji niskobudżetowej można przyrządzić najprostszą wersję makaronu, czyli z oliwą, czosnkiem i dodatkiem świeżych lub suszonych ziół.
Kultowa zupa owocowa dla jednych była wyczekiwaną delicją, dla innych zmorą dzieciństwa lat 80. Pyszne słodkie danie uzyskamy, łącząc makaron z chudym twarożkiem i dodając sezonowe owoce. Jesienna wersja ze śliwkami, gruszką czy pieczonym jabłkiem i cynamonem smakuje wybornie.
Makaron pełnoziarnisty z dodatkiem białego mięsa, to pełnowartościowy posiłek, z którego pozyskamy węglowodany złożone, błonnik, białko, witaminy i minerały. Makaron podawany z kurczakiem czy indykiem nie powinien być przyczyną kłopotów metabolicznych.
Jednym z rarytasów, który pojawia się na polskich stołach jest makaron z mięsem mielonym, najczęściej wieprzowo-wołowym. A to już nie jest lekkostrawne połączenie. Mięso czerwone, z uwagi na wysoką zawartość hemu, jest obciążające dla przewodu pokarmowego. Zalega w nim dłużej niż drobiowe. Osoby z delikatnym przewodem pokarmowym powinny zrezygnować z makaronu z mięsem mielonym. Chwilową radość z posiłku mogą przypłacić dyskomfortem metabolicznym.
Sprawdź: Makaron puttanesca - makaron ladacznicy. Jak go przygotować?
Dla zdrowia i komfortu trawiennego, lepiej unikać podawania makaronu z tłustymi sosami i mięsami. To wyraźnie zwiększy kaloryczność i wydłuży metabolizm. Popularne w diecie studentów serki topione czy lubiana przez nasze babcie tłusta śmietana nie są dobrymi dodatkami do makaronu. Z myślą o zdrowiu warto zrezygnować z łączenia makaronu z żółtymi serami tłustymi i pełnotłustymi, tłustymi twarogami, serami pleśniowymi i smażonymi.
