Nazywają go naturalnym arszenikiem. Spożycie kończy się zgonem

Zimowit jesienny to roślina osiągająca od 8 do 30 cm wysokości. Składa się z bulwy, z której jesienią wyrastają białe korzenie. Z zewnątrz roślina ta okryta jest dwoma zaschniętymi pochwami liściowymi, pod którymi znajdują się 3–4 zawiązki liści. W zależności od wielkości bulwy zimowit jesienny ma od 3 do 8 wąskich, tępo zakończonych liści. Kwiaty tej rośliny są stosunkowo niewielkie i mają kolor lila, czasem są białe. Torebka o długości 3-4 cm zawiera ciemnobrunatne, kuliste, delikatnie pomarszczone nasiona.

Przez wzgląd na swój wygląd, zimowit mylony jest często z wiosennymi krokusami. 

Zimowit jesienny kwitnie od sierpnia do września, a czasem nawet do października. Czasami zakwita również na wiosnę. Kwiaty rośliny zapylane są przez pszczoły, muchy oraz trzmiele, a nasiona dojrzewają w zimie, pod ziemią.

Zimowit jesienny lubi podmokłe gleby i słoneczne stanowiska. Występuje w całej Europie, a w Polsce spotykany jest najczęściej w niższych położeniach górskich. Poza górami roślina ta występuje także w przylegającym pasie wyżyn po Dolny Śląsk, w Wielkopolsce oraz na południowej części niżu.

Zobacz również: Trujące rośliny doniczkowe. Masz je w domu?

Zimowit jesienny to roślina silnie trująca, zarówno dla ludzi jak i bydła czy koni. Podczas gdy zwierzęta raczej instynktownie ją omijają, ludzie mylą ją często np. z jadalnym czosnkiem niedźwiedzim.

Objawy zatrucia ziemowitem jesiennym pojawiają się najczęściej po około 4-6 godzinach od spożycia i należą do nich:

• drętwienie i pieczenie w ustach
• ostra biegunka
• trudności w przełykaniu
• mdłości oraz wymioty
• obniżenie temperatury ciała i ciśnienia krwi.

W ostateczności zatrucie rośliną może skończyć się ciężkim paraliżem i śmiercią w wyniku paraliżu oddechowego.

Za trujące właściwości rośliny odpowiedzialna jest kolchicyna i inne zawarte w niej alkaloidy. Śmiertelna dawka dla człowieka to ok. 0,02 g kolchicyny. Przypadkowe zatrucia śmiertelne są jednak rzadkie i wynikają najczęściej z pomylenia zimowita z liśćmi czosnku niedźwiedziego.

Zobacz również: Te rośliny otrują cię w mgnieniu oka. Rosną w polskich parkach i ogrodach 

Choć przypadki zatrucia zimowitem jesiennym nie są może częste, to jednak się zdarzają. Wiosną 2021 roku głośno było o śmierci mieszkańca niemieckiej Bawarii, który chciał przyrządzić sos z dodatkiem czosnku niedźwiedziego i sam postanowił go zebrać. Niemiec pomylił jednak czosnek z zimowitem i, choć spożył zaledwie kilka łyżek domowego wyrobu, już chwilę później trafił do kliniki - lekarzom nie udało się uratować mu życia.

Zimowit jesienny to niejedyna tak groźna, popularna roślina. Na liście najbardziej trujących roślin w Polsce znajdują się także m.in.:

• Złotokap zwyczajny - jedna z najbardziej trujących roślin w naszym kraju. Spożycie jej owoców może skutkować zawrotami głowy, krwawymi wymiotami, paraliżem dróg oddechowych i śmiercią
• Trzmielina - zjedzenie już garstki nasion tej rośliny może skończyć się zgonem
• Bukszpan zwyczajny - spożycie liści lub kory bukszpanu powoduje wymioty, biegunkę oraz dreszcze
• Bluszcz pospolity - działa drażniąco na skórę i spojówki, ale odnotowano wypadki, w których spożycie bluszczu pospolitego spowodowało zatrzymanie oddechu i śmierć. 

Czytaj więcej? Najbardziej trujące rośliny w Polsce. Najpierw paraliż, później zgon