Czy trzeba odwracać gorące słoiki do góry dnem? Profesorka Kasia ma odpowiedź
Oprac.: Katarzyna Adamczak
Sierpień to czas przygotowywania przetworów. Istnieje wiele zasad przekazywanych z pokolenia na pokolenie, które mają sprawić, że domowe: ogórki, soki, dżemy będą udane. Jedną z metod, stosowanych już przez nasze babcie, jest odwracanie słoików do góry dnem. Czy rzeczywiście ma ono wpływ na jakość przetworów? Naukowcy nie mają w tej kwestii żadnych wątpliwości.
Spis treści:
Czy słoiki odwracać do góry dnem? Profesorka Kasia odpowiada
Profesorka Kasia - w taki sposób przedstawia się w social mediach profesorka Katarzyna Siuzdak - propagatorka nauki. Niedawno na swoim instagramowym profilu postanowiła odpowiedzieć na często pojawiające się w sezonie ogórkowym pytanie: czy słoiki odwracać do góry dnem? Jak wyjaśnia profesorka Kasia: metoda, którą stosowały już nasze babcie, ma solidne naukowe podstawy.
Zobacz również: Pomidory koktajlowe - przetwory na zimę
Wekowanie przetworów
Jaką odpowiedź ma profesorka Kasia na pytanie: czy słoiki odwracać do góry dnem? Prostą - tak. Wyjaśnia także, dlaczego warto to robić. Gdy włożymy ciepłe przetwory do słoika i odwrócimy go do góry dnem, powietrze, które zamknęliśmy po pokrywką przejdzie przez gorącą potrawę i się ogrzeje. Ciepły gaz nie może ulecieć ze słoika, toteż schładza się razem z potrawą, co prowadzi do zmniejszenia ciśnienia wewnątrz szklanego naczynia. Wyższe ciśnienie na zewnątrz słoika sprawia, że zakrętka robi się wklęsła, bo powietrze na nią napiera. Ten proces nazywamy wekowaniem, a zabezpieczone w ten sposób przetwory można przechowywać w chłodnym miejscu do kilku tygodni. Jednak Katarzyna Siuzdak podkreśla, że wekowanie to nie to samo co pasteryzacja i nie może jej zastąpić.
Czy po pasteryzacji odwracać słoiki do góry dnem?
Pasteryzacja to proces, którego zadaniem jest zniszczenie pod wpływem ciepła drobnoustrojów, inaktywacja enzymów, które mogą wpływać na jakość przetworów oraz wydłużenie trwałości zamkniętych w słoikach potraw.
Z innego naszego artykułu dowiesz się: “Jak prawidłowo pasteryzować słoiki?"
Skoro wekowanie i pasteryzacja to dwa oddzielne procesy, odpowiedź na pytanie: czy po pasteryzacji odwracać słoiki do góry dnem, także wydaje się oczywista. Skoro odwróciliśmy je już raz zakrętką ku górze po włożeniu gorącej potrawy - nie ma potrzeby powtarzać tej czynności. Natomiast jeśli wcześniej nie wekowaliśmy słoików, a chcemy mieć pewność, że będą one szczelnie zamknięte, można je odwrócić po wyjęciu z gorącej wody czy piekarnika.
Profesorka Kasia ostrzega: Te przetwory należy pasteryzować kilkakrotnie
Profesorka Katarzyna Siuzdak zwraca uwagę w swoim poście, że niektóre domowe przetwory wymagają kilkukrotnej pasteryzacji, by pozbyć się bakterii, które przetrwały pomimo wysokiej temperatury podczas pierwszej pasteryzacji. Naukowczyni wśród przetworów, które powinny zostać poddane dwu, a nawet trzykrotnie temu procesowi wymienia: zupy, potrawy z mięsa, tofu oraz roślin strączkowych. Wynika z tego, że weki z fasolką szparagową dla bezpieczeństwa powinniśmy pasteryzować przynajmniej dwukrotnie.
Kim jest profesorka Kasia?
Katarzyna Siuzdak - kierowniczka Pracowni Materiałów Funkcjonalnych, profesorka Instytutu Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku, znana propagatorka nauki i autorka bloga Science Mission. Podczas studiów łączyła zainteresowanie biotechnologią z fizyką techniczną, a na doktoracie zgłębiała tajniki technologii chemicznej. Jej konto: science-mission na Instagramie śledzi 113 tysięcy osób.