Jak odbudować florę bakteryjną jelit?
Zdrowie zaczyna się w jelitach – to popularne hasło zawiera w sobie wiele prawdy. Naukowcy już dawno odkryli, że dobre bakterie bytujące w jelitach stymulują układ odpornościowy i stanowią naturalną barierę dla szkodliwych drobnoustrojów. Flora jelitowa odpowiada też za tempo metabolizmu, a co za tym idzie tendencję do tycia lub chudnięcia. Bakterie w jelitach biorą też udział w produkcji niektórych witamin i zwiększają wchłanianie cennych pierwiastków z pożywienia. Są również istotne dla zachowania dobrej kondycji układu krążenia. Dlaczego flora bakteryjna jelit może ulec zniszczeniu? Jak odbudować ją w naturalny sposób?
Wbrew pozorom bakterie naturalnie występujące w naszych jelitach nie odpowiadają jedynie za prawidłowe funkcjonowanie końcowego odcinka przewodu pokarmowego. Pożyteczne bakterie, takie jak Lactobacillus czy Bifidobacterium chronią przed rozwojem szkodliwych drobnoustrojów - są pierwszą barierą dla infekcji. „Wysyłają” też odpowiednią informację do układu odpornościowego. Pożyteczne bakterie regulują ponadto wchłanianie cukrów i tłuszczów do organizmu oraz przyspieszają metabolizm. Naukowcy odkryli nawet, że niektóre z nich "zjadają" część spożytych przez nas pokarmów, dzięki czemu skutecznie chronią przed nadwagą. Wciąż jednak nie wiadomo, które z nich pełnią tę właśnie funkcję, ale okazuje się, że flora bakteryjna osób z otyłością często jest o wiele bardziej uboga.
Flora bakteryjna jelit jest też odpowiedzialna za produkcję witamin z grupy B oraz zwiększa przyswajalność wapnia, żelaza i cynku. Jest też kluczowa dla układu krążenia – obniża poziom złego cholesterolu i reguluje ciśnienie tętnicze krwi. Pożyteczne bakterie osłaniają też śluzówkę jelit i zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych.
Naturalną florę bakteryjną jelit niszczy przede wszystkim antybiotykoterapia (antybiotyki zabijają wszystkie bakterie, nie tylko te chorobotwórcze), ale także inne środki farmakologiczne – przede wszystkim niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, których często nadużywamy. Zły wpływ na florę jelit mają też leki zobojętniające kwasy żołądkowe, w tym popularne preparaty na zgagę (zmieniają one środowisko żołądka, co wpływa także na bakterie jelit), a także terapie hormonalne.
Kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu jelit odgrywa zbilansowana dieta. Warto wiedzieć, że dobre bakterie wyniszcza nadmiar białka w pożywieniu (na przykład spożywanie mięsa kilka razy dziennie), ale też zbyt duża ilość rafinowanych węglowodanów i cukrów prostych w codziennej diecie. Szkodliwe jest również nadużywanie alkoholu i częste spożywanie wysokoprzetworzonej żywności (fast food, produkty o bardzo długim terminie przydatności do spożycia, kolorowe napoje, słone przekąski, dania gotowe do odgrzania).
Odbudowa flory bakteryjnej jelit to długi proces, trwający nawet pół roku. Jednak efekty stopniowego wprowadzania zmian są widoczne od razu – zmniejszają się dolegliwości trawienne, metabolizm przyspiesza, a przede wszystkim stajemy się bardziej odporni na infekcje. Pierwszym etapem jest wykluczenie z diety żywności wysokoprzetworzonej, a także wszelkich produktów bogatych w cukry proste. Ograniczyć należy również spożywanie mięsa. Podstawę diety powinny stanowić bogate w błonnik produkty pełnoziarniste oraz warzywa i owoce.
Zbawienny wpływ na jelita mają naturalne probiotyki, czyli produkty zawierające żywe kultury bakterii (bakterie kwasu mlekowego). Zalicza się do nich kefiry, maślanki, jogurty naturalne, kwaśne mleko, a także kiszoną kapustę i ogórki czy ocet jabłkowy. Na dobrą pracę jelit wpływa także higieniczny tryb życia – wysypianie się, regularna aktywność fizyczna oraz unikanie stresu i używek.
