Ile jest plastiku w naszych ciałach? Najnowsze wyniki badań dają do myślenia
Oprac.: Magdalena Kowalska
Nie od dziś wiadomo, że drobne cząsteczki plastiku zanieczyszczają nie tylko wodę i powietrze, ale też glebę, a nawet produkty rolne. Drobne cząsteczki tworzyw sztucznych przedostają się do produktów spożywczych i napojów także za pośrednictwem opakowań. Naukowcy od lat alarmują, że mikroplastik przenika też do ludzkiego organizmu. Jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?
Spis treści:
Czym jest mikroplastik i skąd się bierze?
Mikroplastik to drobne cząsteczki tworzyw sztucznych o średnicy mniejszej niż 5 mm. To resztki zutylizowanych odpadów, np. popularnych butelek PET, plastikowych opakowań czy zabawek. To również drobinki ścierających się opon, cząsteczki kosmetyków i detergentów do prania czy włókien, z których produkowana jest odzież. Warto wiedzieć, że mikroplastik znajduje się również w tworzywach wykorzystywanych do produkcji torebek do herbaty czy ryżu.
Mózg chłonie największe ilości mikroplastiku?
Naukowcy z University of New Mexico od lat zajmują się kwestią obecności mikroplastiku w ludzkich organizmach. Mimo niewielkiej próby na przestrzeni 8 lat (zbadano zaledwie 27 osób) wyniki mogą być powodem do niepokoju. Naukowcy badali tkanki zmarłych osób od 2016 do 2024 r. Obecność mikroplastiku wykryli w wielu narządach: wątrobie, sercu, płucach czy nerkach, jednak największe jego ilości znajdowały się w mózgach zmarłych osób. W dodatku badane osoby zmarły w średnim wieku. Zastanawiające jest też to, że stężenie plastiku było wyższe w ciałach osób badanych w 2024 r. Może to sugerować, że z każdym rokiem ilość mikroplastiku krążącego w środowisku sukcesywnie się zwiększa.
Mikroplastik w sercu i nasieniu
Drobne cząstki tworzyw sztucznych odkryto również w ludzkim sercu i pobranych próbkach krwi (jednak nie u każdej badanej osoby). Obecność mikroplastiku wykryto także w męskim nasieniu (w próbkach pobranych od wszystkich biorących udział w badaniu 40 mężczyzn). Badania przeprowadzono w chińskim Klinicznym Centrum Badań Medycznych nad Chorobami Kobiet i Dzieci. Drobne cząstki tworzyw sztucznych w nasieniu korelowały ze zmianą zachowania plemników. Naukowcy zwrócili uwagę, że powiązanie mikroplastiku z zaburzeniami płodności jest możliwe, ale wymaga to pogłębionych badań na dużej grupie osób.
Jak mikroplastik może wpływać na ludzkie zdrowie?
Mikroplastik towarzyszy nam od lat, jednak niepokoi fakt, że jesteśmy narażeni na coraz większe jego “dawki" w środowisku. Szczególnym zagrożeniem może być tendencja do jego “kumulowania się" w mózgu. Naukowcy alarmują, że istnieje ryzyko powiązania tego faktu z coraz częściej występującymi w populacji chorobami neurodegradacyjnymi, takimi jak choroba Alzheimera i choroba Parkinsona. Wciąż nie ma jednak jednoznacznych wyników badań potwierdzających to zjawisko.
Jak uchronić się przed mikroplastikiem?
Nie jesteśmy w stanie całkowicie uchronić się przed mikroplastikiem, ale możemy starać się ograniczyć jego działanie na nasz organizm. Największe ilości szkodliwych cząstek znajdują się w plastikowych butelkach, torebkach herbaty czy opakowaniach, w których gotujemy ryż. Warto więc ograniczyć spożywanie tych produktów lub wybierać takie, które nie są wytwarzane w tego typu opakowaniach.
Źródło:
PAP Zdrowie
