Mało znany obowiązek alimentacyjny. Kiedy może być zasądzony?
Alimenty na rodzica są mało znanym obowiązkiem alimentacyjnym. Przeważnie ludzie uważają, że to dzieciom należą się fundusze, nie rodzicom. Prawda okazuje się jednak inna. Mówi o tym artykuł 128 Kodeksu Rodzinno-Opiekuńczego oraz art. 135 par. 1 i 2 KRO. Kto musi płacić alimenty na rodziców? Kiedy można uchylić się od ich płacenia? Wyjaśniamy!
Alimenty na rodziców może i są rzadkością, lecz trzeba być świadomym, że nie są świadczeniem niemożliwym. Mają za zadanie wymusić na innych członkach rodziny wsparcie, gdy dana osoba jest w niedostatku.
Alimenty mogą być zasądzone nie tylko na rzecz rodziców, lecz także dziadków. Najczęściej sprawy tego typu pojawiają się, gdy rodzice są już w podeszłym wieku. Sprawdźmy, co robić w przypadku alimentów na rodziców.
Spis treści:
Alimenty na rodziców w chwili niedostatku. Czym jest niedostatek?
Niedostatek to sytuacja w życiu, w której ciężko jest zaspokoić swoje podstawowe potrzeby. Dotyczy głównie minimum socjalnego, którym jest:
- mieszkanie,
- wyżywienie,
- leczenie.
Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 20 stycznia 2000 roku:
"Niedostatek występuje nie tylko wtedy, gdy uprawniony do alimentacji nie posiada żadnych środków utrzymania, lecz określa także i taką sytuację materialną osoby uprawnionej, gdy nie może ona w pełni zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb"
Nie uznaje się za niedostatek sytuacji, w której osoba nie może się utrzymać z własnej winy. Dotyczy to sytuacji związanej z alkoholizmem lub niechęcią w podjęciu się pracy zarobkowej.
Co jest potrzebne do rozpoczęcia procedury alimentacyjnej?
Aby rodzice otrzymali alimenty od swoich dzieci, konieczne jest złożenie pozwu w sądzie. Pozew sądowy o alimenty, jak wszystkie inne dokumenty sądowe, powinien spełniać pewne wymagania. W takim piśmie muszą być zawarte:
- dokładne dane rodzica, jak i dziecka,
- kwota roszczeń,
- zakres minimalnych potrzeb rodzica (na podstawie rachunków lub innych dokumentów),
- zaświadczenie o finansach rodzica (wraz z dokumentami - umowami, decyzjami itp.),
- zaświadczenie lub samodzielne podanie finansów dziecka (jeśli są znane).
W sytuacji, w której wniosek alimentacyjny składany jest do sądu, żadna ze stron nie ponosi opłat. Pozew o alimenty jest bezpłatny zgodnie z ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Jakie potrzeby można uznać za uzasadnione w procesie alimentacyjnym?
W pozwie rodzic musi uwzględnić zakres minimalnych potrzeb. Czym one jednak są? Zapis ten dotyczy wydatków niezbędnych w codziennym życiu. Wchodzą w to wszystkie opłaty za mieszkanie, włącznie z opłatami na Wspólnotę Mieszkaniową oraz media.
Oprócz tego podstawą jest wyżywienie, lekarstwa, odzież oraz obuwie. Uwzględnia się również koszt opału na zimę, kwotę ubezpieczenia oraz opłat za wizyty lekarskie.
Jak określany jest majątek rodzica w sprawie o alimenty
Zdarza się, że rodzic uważa, że jest w niedostatku, co nie do końca jest prawdą. Nie chodzi tutaj o kłamstwo. Dotyczy bardziej nieświadomości swoich finansów. Bardzo często rodzice posiadają pewien majątek, o którym nie myślą w toku postępowania sądowego.
Z części swojego dochodu mogliby pozyskać fundusze na dalsze utrzymanie. Nie chodzi tu o sprzedaż wszystkich dóbr materialnych.
Dla przykładu rodzic posiada dom na własność. W sytuacji, w której mieszka w nim sam, mógłby na nim zyskać pewną kwotę. Wystarczyłoby przenieść się na mniejszy metraż. Z pieniędzy zarobionych na sprzedaży spokojnie byłby w stanie pokryć swoje wydatki.
Kiedy możemy uchylić się od płacenia alimentów na rodziców?
Sprawa sądowa o nałożenie na nas obowiązku alimentacyjnego nie musi skutkować od razu przegraną przez nas sprawą. Istnieją pewne sytuacje, w których możliwe jest uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego.
Często wniosek o alimenty jest składany w rodzinach, które nie utrzymują ze sobą dobrych relacji. Rodzice w takich sytuacjach nie są świadomi, że mogą przegrać założoną sprawę.
Sytuacja, w której można uchylić się od alimentów, wynika z zasad współżycia społecznego. Zasady te mówią o sytuacji, w której dziecko w żaden sposób nie jest rodzicowi nic winne za lata wychowania. Chodzi o moment, w którym rodzic zaniedbywał swojego dziecko lub je porzucił. Wtedy to sąd nie ma obowiązku zasądzić na dziecku płacenia alimentów.
Uchylenie od alimentów możliwe jest również w przypadku, kiedy alimenty spowodowałyby u nas niedostatek. Jeśli obecnie nasze finanse nie pozwalają nam na godne życie, alimenty mogłyby utrudnić nam osiągnięcie minimum socjalnego. Należy jednak pamiętać, że jeśli alimenty spowodowałyby jedynie obniżenie standardu życia, wtedy sąd nie ma powodów do uchylenia wniosku alimentacyjnego.
Jaka wysokość alimentów na rzecz rodzica?
Nie istnieje jeden cennik dotyczący opłat, jakie dziecko powinno pokrywać na rzecz rodzica. Sąd każdą sprawę analizuje indywidualnie. Na samym początku weryfikowany jest stan życia rodzica. Następnie sprawdzana jest sytuacja finansowa dziecka. Im dziecko jest mocniej zabezpieczone finansowo, tym więcej sąd może od niego zażądać. Może również dojść do sytuacji, w której rodzeństwo pozwanego będzie zmuszone regulować alimenty na rodzica.
Należy pamiętać, że alimenty nie muszą być wyłącznie w formie pieniężnej. Może się zdarzyć, że zasądzona będzie opieka w formie pomocy materialnej. W takich momentach dziecko zobowiązane jest dostarczać rodzicom żywność, ubrania czy leki.
***
Czytaj także:
