Znudziły ci się już pieczarki? Te grzyby zaskoczą twoje podniebienie!
Pieczarki to klasyka w polskiej kuchni, ale świat grzybów jest znacznie bogatszy i pełen smakowych niespodzianek. Jeśli szukasz nowych kulinarnych inspiracji, warto sięgnąć po inne jadalne grzyby, które z pewnością wzbogacą twoje dania. Oto kilka propozycji z różnych zakątków świata oraz przepisy na pyszne potrawy z ich wykorzystaniem.

Spis treści:
Boczniaki - wegetariańskie kotlety schabowe
Boczniaki to jedne z najbardziej wszechstronnych grzybów, które można znaleźć w kuchni. Mają delikatny, lekko orzechowy smak i mięsistą strukturę. Dzięki temu często zastępują mięso w daniach roślinnych - świetnie smakują zarówno smażone, pieczone, jak i duszone.
Co ciekawe, boczniaki są również bogate w białko i zawierają naturalne związki wspierające odporność organizmu. Są popularne w kuchni azjatyckiej i wegańskiej.
Boczniaki w panierce (a'la schabowy):
Składniki:
- 4 duże boczniaki
- 1 jajko
- ½ szklanki bułki tartej
- ½ szklanki mąki
- sól, pieprz, papryka wędzona
- olej do smażenia
Przygotowanie:
- Boczniaki oprósz solą, pieprzem i papryką.
- Obtaczaj w mące, jajku i bułce tartej.
- Smaż na złoto na rozgrzanym oleju.
Lubisz jeść do obiadu marynowane grzyby, ale przejadły ci się już prawdziwki i koźlaki? Boczniaki można również marynować! Najpierw należy je podgotować 10 minut, a następnie włożyć do wrzącej zalewy przygotowanej z wody i octu, z dodatkiem soli, cukru, pieprzu i ziela angielskiego. Podgotować w zalewie jeszcze pięć minut, a następnie przełożyć do słoików i zalać jeszcze gorącą zalewą. Na końcu słoiki zapasteryzować. To idealna przystawka lub dodatek do dań głównych!

Zobacz także: Dlaczego warto zbierać i jeść boczniaki?
Shiitake - azjatycki skarb kuchni
Shiitake to jeden z najpopularniejszych grzybów w kuchni azjatyckiej, szczególnie ceniony za swój intensywny, dymny aromat i głęboki smak umami. Suszone shiitake mają jeszcze bardziej skoncentrowany zapach i są niezastąpionym składnikiem bulionów oraz sosów. Oprócz walorów smakowych, shiitake znane są ze swoich właściwości prozdrowotnych – wspierają układ odpornościowy i pomagają regulować poziom cholesterolu.
Grzyby te rosną na drzewach shii. Ich nazwa wywodzi się z połączenia słów "shii" i "take", które to z kolei w języku japońskim oznacza "grzyb". Są również znane jako Poku. W Polsce najczęściej występują pod nazwą twardnik japoński.
Aromatyczna zupa miso z shiitake:
Składniki:
- 5 suszonych shiitake
- 1 litr bulionu dashi
- 2 łyżki pasty miso
- 100 g tofu
- 1 cebula dymka
- 1 łyżeczka sosu sojowego
Przygotowanie:
- Shiitake namocz w ciepłej wodzie przez 20 minut. Pokrój w plasterki.
- W garnku podgrzej bulion dashi, dodaj pastę miso i wymieszaj.
- Dodaj grzyby, pokrojone tofu i gotuj 5 minut.
- Podawaj z posiekaną cebulką dymką.

Zobacz też: Dlaczego grzyby shiitake są tak cenne?
Smardze - delikatny, ekskluzywny rarytas
Smardze to jedne z najbardziej poszukiwanych i cenionych grzybów jadalnych na świecie. Ich charakterystyczny, ażurowy kształt i wyjątkowy smak sprawiają, że są prawdziwym rarytasem w kuchni. Smardze mają delikatny, lekko orzechowy aromat, ale wymagają starannej obróbki cieplnej, ponieważ na surowo są trujące. Cieszą się szczególnie popularnością w kuchni francuskiej, gdzie często podaje się je w bogatych sosach śmietanowych.
Smardze w śmietanowym sosie:
Składniki:
- 200 g smardzów
- 2 łyżki masła
- 1 cebula
- 150 ml śmietanki 30%
- sól, pieprz, natka pietruszki
Przygotowanie:
- Smardze oczyść i podsmaż na maśle.
- Dodaj posiekaną cebulę, a następnie śmietankę.
- Dopraw i podawaj z makaronem lub kaszą.

Maitake - "tańczący grzyb" z Japonii
Maitake, znany również jako "grzyb tańca", od wieków wykorzystywany jest zarówno w kuchni, jak i w medycynie naturalnej. Jego delikatnie pofalowana struktura i intensywny, unikalny, orzechowy smak sprawiają, że świetnie nadaje się do smażenia i duszenia. Maitake jest ceniony za swoje właściwości zdrowotne – to adaptogen, który wzmacnia układ odpornościowy, reguluje poziom cukru we krwi i działa przeciwzapalnie.
Grzyb Maitake zyskał swoją nazwę ("tańczący grzyb") z powodu japońskiej legendy. Według opowieści, ludzie, którzy znaleźli dziko rosnące maitake, byli tak zachwyceni swoim odkryciem, że tańczyli z radości. Jest to związane z jego niezwykłym smakiem i wartościami odżywczymi, a także rzadkością i trudnością w znalezieniu grzybów w naturze.
Stir-fry z maitake i warzywami:
Składniki:
- 200 g maitake
- 1 marchewka
- 1 papryka
- 1 łyżka oleju sezamowego
- 1 łyżka sosu sojowego
- 1 łyżeczka imbiru
Przygotowanie:
- Maitake podziel na mniejsze kawałki.
- Smaż na oleju sezamowym z imbirem, dodaj warzywa.
- Dopraw sosem sojowym i podawaj z ryżem.

Zobacz również:
- Wachowicz dostała przepis od bratowej. Zagnieć od razu z podwójnej porcji
- Podana w słoiku zachwyci gości. Sekretem tej sałatki śledziowej jest sos
- W Azji jedzą do wszystkiego. Wspiera układ nerwowy, idealna dla cukrzyków
- Proste w przygotowaniu, oryginalne w smaku. Trzy alternatywy dla klasycznych ciast
Grzyby Shimeji - naturalne źródło smaku umami
Shimeji to cenione w kuchni japońskiej grzyby, dostępne w wersji białej i brunatnej. Charakteryzują się subtelnym, lekko pikantnym orzechowym aromatem oraz przyjemnie chrupiącą strukturą. Doskonale sprawdzają się w smażonych i duszonych potrawach, a także jako dodatek do zup. Są bogatym źródłem błonnika i antyoksydantów, które wspierają odporność organizmu.
Smażone Shimeji z czosnkiem i sosem sojowym:
Składniki:
- 200 g grzybów shimeji
- 2 ząbki czosnku (posiekane)
- 1 łyżka sosu sojowego
- 1 łyżeczka oleju sezamowego
- 1 łyżka oleju roślinnego
- 1 łyżeczka cukru
- 1 łyżeczka sezamu (opcjonalnie)
- Posiekana dymka do dekoracji
Przygotowanie:
- Oczyść grzyby shimeji, odcinając dolną część nóżek.
- Na patelni rozgrzej olej roślinny, dodaj czosnek i smaż przez kilka sekund.
- Wrzuć grzyby i smaż na średnim ogniu przez 2-3 minuty, aż lekko zmiękną.
- Dodaj sos sojowy, cukier i olej sezamowy, wymieszaj i smaż jeszcze minutę.
- Posyp sezamem i posiekaną dymką. Podawaj na ciepło. Jest to niezwykle aromatyczne danie, które idealnie pasuje jako dodatek do ryżu lub makaronu.

Grzyby Enoki – smukłe i delikatne
Enoki to charakterystyczne grzyby o długich, cienkich nóżkach i niewielkich kapeluszach. Ich smak jest łagodny, lekko słodkawy, a konsystencja wyjątkowo delikatna. Świetnie komponują się z zupami, sałatkami oraz daniami stir-fry. W kuchni japońskiej często wykorzystywane są w ramenie oraz gorących kociołkach (nabe), dodając potrawom niepowtarzalnej chrupkości.
Zupa miso z grzybami enoki - aromatyczna japońska zupa, która świetnie rozgrzewa:
Składniki:
- 750 ml bulionu dashi (lub warzywnego)
- 2 łyżki pasty miso
- 100 g grzybów enoki
- 1 kostka tofu (pokrojona w kostkę)
- 1 łyżeczka sosu sojowego
- 1 łyżeczka oleju sezamowego
- posiekana dymka do dekoracji
Przygotowanie:
- W garnku zagotuj bulion.
- W miseczce wymieszaj pastę miso z odrobiną ciepłego bulionu, a następnie wlej do garnka.
- Dodaj tofu i gotuj przez dwie minuty.
- Wrzuć grzyby enoki i gotuj jeszcze przez minutę.
- Dopraw sosem sojowym i olejem sezamowym.
- Posyp posiekaną dymką i podawaj na ciepło.

Grzyby słomiane - zaskakują oryginalnym wyglądem
Z wyglądu przypominają raczej małe kuleczki niż typowe grzyby. Dopiero po przekrojeniu ujawnia się ich charakterystyczna struktura. To niewielkie grzyby o mięsistych kapeluszach i smukłych, długich trzonkach. Ich nazwa "słomiane" wywodzi się z dawnej praktyki przechowywania ich w suchej słomie. Charakteryzują się delikatnym, lekko słodkawym smakiem. Są dostępne w wersji suszonej lub w puszkach, a w Tajlandii można je znaleźć w formie świeżej - są tam bardzo popularne.
Zbierane są te młodsze, jeszcze "nieotwarte", stąd inna nazwa - pochwiaki. Często używa się ich w zupach, jako składnik makaronów, dodatek do sałatek, a także jako samodzielną przystawkę.
Grzyby Mun - klasyk kuchni azjatyckiej
Mun, znane również jako grzyby chińskie, to popularny składnik azjatyckich potraw. W sprzedaży występują w postaci suszonej. Z tego względu, wymagają namoczenia w wodzie przed wykorzystaniem w kuchni. Dzięki temu znacznie zwiększają swoją objętość.
Mają delikatny smak, który doskonale wchłania aromaty przypraw i sosów. Najczęściej spotykamy je w stir-fry, sajgonkach oraz klasycznej chińskiej zupie kwaśno-pikantnej.
Stir-Fry z grzybami Mun i warzywami:
Składniki:
- 50 g suszonych grzybów mun
- 1 marchewka, pokrojona w julienne (cienkie słupki)
- 1 papryka czerwona, pokrojona w paski
- 1 cukinia, pokrojona w półplasterki
- 2 ząbki czosnku, drobno posiekane
- 1 cebula, pokrojona w piórka
- 200 g tofu, pokrojonego w kostkę
- 2 łyżki sosu sojowego
- 1 łyżka oleju sezamowego
- 1 łyżka oleju roślinnego
- 1 łyżeczka świeżego imbiru, drobno posiekanego
- 1 łyżeczka miodu (opcjonalnie)
- sól i pieprz do smaku
- posiekana natka pietruszki lub kolendra do dekoracji
- ugotowany ryż lub makaron ryżowy do podania
Przygotowanie:
- Suszone grzyby mun namocz w ciepłej wodzie przez około 20 minut, aż zmiękną.
- Następnie odcedź grzyby i pokrój je w paski.
- W dużym woku lub na głębokiej patelni rozgrzej olej roślinny.
- Dodaj pokrojone tofu i smaż, aż będzie złociste i chrupiące. Odłóż tofu na talerz.
- Na tej samej patelni rozgrzej olej sezamowy i dodaj pokrojoną cebulę, czosnek oraz imbir. Smaż przez około jedną minutę, aż zaczną pachnieć.
- Dodaj marchewkę, paprykę i cukinię. Smaż przez 3-4 minuty, aż warzywa zmiękną.
- Dodaj pokrojone grzyby mun i smaż przez kolejne dwie minuty.
- Dodaj sos sojowy i miód (jeśli używasz). Dopraw solą i pieprzem do smaku.
- Dodaj wcześniej usmażone tofu i delikatnie wymieszaj całość, aby składniki się połączyły.
- Podawaj stir-fry z grzybami mun na ugotowanym ryżu lub makaronie ryżowym.
- Posyp posiekaną natką pietruszki lub kolendrą do dekoracji.
Sprawdź również: Jakie właściwości ma sos sojowy i w jaki sposób używać go w kuchni?