Sok pomarańczowy pod lupą. Tuczy czy nie? Eksperci znaleźli odpowiedź

Soki owocowe i ich wpływ na zdrowie to chyba jeden z najczęściej dyskutowanych dietetycznych tematów. Zwolennicy uważają, że są napojem pełnym cennych dla zdrowia właściwości, inni twierdzą, że to napój pełen cukru. Jednym z najpopularniejszych przedstawicieli jest z pewnością sok pomarańczowy, który co jakiś czas trafia pod lupę ekspertów. Zdrowy czy nie? I tu są dwie strony medalu: bo wszystko zależy od tego, po sok jakiej jakości będziemy sięgać.

Jedno z takich badań przeprowadzili w 2018 roku naukowcy z Uniwersytetu w Kilonii. Eksperci chcieli sprawdzić,  czy czas spożywania świeżo wyciskanego soku pomarańczowego - podczas lub między posiłkami - ma wpływ na utrzymanie prawidłowej wagi.

Anja Bosy-Westphal i jej zespół założyli, że napoje słodkie, jeśli nie są łączone z posiłkami, mogą zwiększać spożycie energii - co w dłuższej perspektywie czasu może przyczyniać się do przyrostu masy ciała i zaburzeń metabolicznych. Badacze postanowili przy okazji też sprawdzić, czy częste spożywanie soku pomarańczowego między posiłkami może utrzymać wydzielanie insuliny na stałym poziomie, co hamuje spalanie tłuszczu i sprzyja jego magazynowaniu. Spróbowali więc wyjaśnić, czy te efekty faktycznie mają miejsce i czy regularne spożywanie soku pomarańczowego podczas posiłków jest zdrowszą alternatywą.

W badaniu wzięło udział 26 dorosłych osób (13 kobiet i 13 mężczyzn), którzy codziennie przez dwa tygodnie spożywali obliczoną ilość soku pomarańczowego z miąższem.

Badani pili sok pomarańczowy o różnych porach: w trakcie trzech głównych posiłków lub pomiędzy nimi. Po tygodniowej przerwie nastąpiła zamiana grup. Eksperci monitorowali parametry takie jak m.in. wrażliwość na insulinę, masę tkanki tłuszczowej, regulacja poziomu cukru we krwi czy poziom lipidów we krwi. Efekt?

Po dwóch tygodniach u osób spożywających sok pomarańczowy między posiłkami masa tkanki tłuszczowej wzrosła średnio o 1 - 1,8 kilograma. Z kolei u badanych pijących sok do posiłków, masa tkanki tłuszczowej zmniejszała się maksymalnie o 0,65 kilograma.

Zobacz też: Dziś kosztuje grosze, wkrótce może być luksusem. Popularny napój zniknie ze sklepów?

Powyższe badanie wywołało jednak sporo dyskusji. Badanie przeprowadzone w Niemczech koncentrowało się na najbardziej korzystnym czasie - z punktu widzenia metabolizmu - na spożywanie 100-proc. soków owocowych. Jak czytamy w nowych opracowaniach, wspomniana ekspertyza pokazała tak naprawdę, że spożywanie soku pomarańczowego z posiłkiem skutkowało nieznacznym spadkiem średniej masy tkanki tłuszczowej. To ma potwierdzać, że regularne spożywanie takiego soku pomarańczowego nie przyczynia się do wzrostu masy ciała. Tego typu napój ma pozytywny lub neutralny wpływ na wagę czy poziom glukozy we krwi.

Prof. dr Reinhold Carle z Uniwersytetu Hohenheim podkreśla, że sok pomarańczowy zawiera wysoki poziom potasu i kwasu foliowego, ma również wysoką zawartość witaminy C. Oprócz tego jest cennym źródłem flawonoidów, hersperydyny i narirutyny.

Dlatego też 100-procentowe soki owocowe mają zróżnicowane "matryce odżywcze". To oznacza, że są bogatsze w składniki takie jak potas, witamina C czy kwas foliowy. A te - jak wiemy - mają pozytywny wpływ na zdrowie.

Zobacz też: Wystarczy szczypta, by z kawy stworzyć odchudzający napój

Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej zwraca uwagę, że rodzaj soku, jaki wybieramy w codziennej diecie, jest ważną kwestią. Najbardziej wskazane są soki świeżo wyciskane - dlatego też nie należy ich dodatkowo słodzić. NCEŻ podkreśla, że soki 100 - proc. różnią się wartością odżywczą od napojów owocowych czy smakowych, dlatego przy kupowaniu warto dokładnie czytać etykiety.

Jednak jak wskazuje NCEŻ, podczas diety odchudzającej soki dobrej jakości pić można, ale z umiarem. Szklanka świeżo wyciskanego soku - podobnie jak zjedzony owoc - zawiera cukry. Pochodzące z niego kalorie również wliczają się do bilansu kalorycznego. Zazwyczaj 100 ml soku owocowego to 40-45 kcal, a wypijanie większej ilości może się wiązać z możliwością przekroczenia dziennego zapotrzebowania na kalorie. Dlatego też eksperci zalecają picie jednej szklanki soku dziennie (liczonej jako jedna porcja owoców w diecie).

Obecność cukrów w naturalnych, 100-proc. sokach owocowych sprawia, że nieraz są kwalifikowane jako słodkie napoje. Warto podkreślić, że europejskie prawo zabrania dodawania do nich cukrów i słodzików, co niesłusznie stawia je w jednym rzędzie ze słodzonymi napojami.

Oczywiście istnieje też lista przeciwwskazań co do picia soku pomarańczowego. Ze względu na zawartość cukru powinni go unikać diabetycy. Uważać powinny kobiety w ciąży, ponieważ podrażnia błonę śluzową żołądka. Z tego powodu powinny go też unikać osoby cierpiące na chorobę wrzodową, nadkwasotę czy upośledzoną czynność nerek. Jeśli przesadzimy z piciem soku pomarańczowego, mogą dać znać o sobie podrażniony żołądek czy dwunastnica.

Zobacz też: Nie jedz śniadania po tej godzinie. Zwiększysz ryzyko problemów sercowych

***

Źródło:

1. fitbook.de/ernaehrung/orangensaft-zeitpunkt,
2. dietetycy.org.pl/nowe-badania-naukowe-udowadniaja-ze-100-sok-pomaranczowy-ma-zaskakujace-wlasciwosci-zdrowotne,
3. ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/owoce-i-soki-a-odchudzanie