Objawy przedawkowania witaminy D. Sprawdź, czy je masz
Czy można przedawkować witaminę D? Okazuje się, że tak. Chociaż większość Polaków ma jej niedobór, to niewiele osób wie, że jej nadmiar jest równie groźny dla zdrowia. Czym grozi przedawkowanie witaminy D? Jakie sygnały wysyła wtedy nasz organizm? Wyjaśniamy.
Spis treści:
Zobacz również: Witamina D - rano czy wieczorem? Przed, w trakcie, po posiłku?
Witamina D - właściwości
Witamina D należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. W organizmie pełni ważne role, m.in. pobudza wchłanianie wapnia i fosforu, co ma duży wpływ na prawidłowe kształtowanie się kości u dzieci i niemowląt, jak i na ich odpowiednią gęstość.
Witamina D zapobiega: nadciśnieniu, chorobom serca, anemii, cukrzycy, alergii. Dlatego tak ważne jest, aby dostarczać naszemu organizmowi odpowiednią dawkę. Jak wynika z badań, aż 95 proc. Polaków ma niedobór witaminy D.
Zobacz również: Nie każda witamina D jest pożyteczna. Zaskakujące wyniki badań
Witamina D - maksymalna dawka
Przedawkowanie witaminy D nie występuje często. Jej nadmiar - wytworzony pod wpływem promieniowania słonecznego - jest magazynowany w tkance tłuszczowej. Do krwiobiegu jest ona uwalniana przez prawie 2 miesiące.
Kiedy może dojść do przedawkowania witaminy D? Tutaj kluczowe jest przyjmowanie preparatów doustnych. Gdy dostarczamy organizmowi dawkę 4 razy większą od zalecanej, może dojść do przedawkowania.
Jak dopasować dawkę witaminy D? Kluczowe są następujące czynniki: płeć, wiek, waga, dieta, , choroby przewlekłe, aktywność fizyczna czas ekspozycji na promienie słoneczne, stosowanie kremów z wysokim filtrem. Lekarze dodatkowo zalecają wykonanie badania 25(OH)D, które pozwala określić stężenie witaminy D we krwi.
Optymalne stężenie powinno wynosić: >30-50ng/ml. To właśnie wynik testu jest dla lekarza podstawą do wprowadzenia suplementacji i doboru odpowiedniej dawki.
Zobacz również: Witamina D wiosną. Czy konieczna jest suplementacja?
Witamina D - do kiedy suplementować?
Naturalne źródła nie są w stanie zaspokoić zapotrzebowania naszego organizmu na witaminę D. Najważniejszym jest światło słoneczne - skórna synteza pod wpływem promieniowania UVB może pokrywać aż 90 proc. dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. W Polsce jest to możliwe tylko przez kilka miesięcy. Dlatego też jesienią i zimą suplementacja witaminy D okazuje się niezbędna.
Suplementacja nie jest konieczna od maja do września u dzieci, młodzieży i dorosłych do 65. roku życia, których stan zdrowia jest dobry i słonecznej "dawki" witaminy D mają pod dostatkiem. Co w przypadku gdy promienie słońca to za mało? Wówczas suplementacja wygląda następująco:
- noworodki i wcześniaki - wcześniaki: suplementacja pod kontrolą lekarza od pierwszych dni życia; noworodki od pierwszego dnia życia do 6. miesiąca życia: 400IU (niezależnie od sposobu karmienia),
- niemowlęta - od 6. do 12. miesiąca życia: 400-600IU (z uwzględnieniem dawki witaminy D dostarczanej z pokarmem),
- dzieci od 1. do 10. roku życia - 600-1000IU dziennie (w zależności od masy ciała i spożycia witaminy D),
- młodzież od 11. do 18. roku życia - 800-2000IU dziennie (w zależności od masy ciała i spożycia witaminy D),
- osoby dorosłe od 19. do 65. roku życia - 800-2000IU dziennie (w zależności od masy ciała i spożycia witaminy D),
- seniorzy od 65. do 75. roku życia - 800-2000IU dziennie (w zależności od masy ciała i spożycia witaminy D),
- seniorzy powyżej 75. roku życia - 2000-4000IU dziennie (w zależności od masy ciała i spożycia witaminy D). W tym przypadku dawki powyżej 2000IU trzeba stosować pod kontrolą lekarza,
- kobiety planujące ciążę powinny stosować dawki zalecane dla osób dorosłych,
- kobiety w okresie ciąży i laktacji - 2000IU na dobę, zalecane jest prowadzenie suplementacji pod kontrolą stężenia 25(OH)D w surowicy w celu utrzymania optymalnego stężenia (>30-50ng/ml).
Skutki przedawkowania witaminy D
Czym grozi przedawkowanie witaminy D? Okazuje się, że może wywołać niemałe spustoszenie w naszym organizmie. Jest niebezpieczne, bo może prowadzić do zatrucia organizmu. Nadmiar witaminy D prowadzi do utlenienia lipidów błon komórkowych zawierających kwasy tłuszczowe nienasycone, powstania szkodliwych nadtlenków w ludzkim organizmie. Oprócz tego, nadmiar wspomnianej witaminy prowadzi do odkładania się wapnia w tkankach, m.in. tętnicach, nerkach i sercu. Przez to dochodzi do zaburzenia pracy serca i ośrodkowego układu nerwowego.
Przedawkowanie witaminy D jest też niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Może prowadzić do deformacji płodu czy chorób kości u noworodka.
Zobacz również: Objawy niedoboru witaminy D zobaczysz na skórze
Przedawkowanie witaminy D - objawy
Jakie sygnały wysyła nasz organizm, gdy witaminy D jest w nim za dużo? Najczęstsze objawy przedawkowania to:
- osłabienie,
- utrata apetytu,
- ból kości,
- ból mięśni i stawów,
- senność,
- metaliczny posmak w ustach,
- odwodnienie,
- częste bóle głowy,
- nieregularne bicie serca,
- apatia,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- dezorientacja,
- wzmożone pragnienie,
- wielomocz i częste oddawanie moczu.
Jednorazowe przedawkowanie witaminy D
Jednorazowe przedawkowanie witaminy D nie powinno odbić się negatywnie na naszym organizmie. Jest jednak pewien warunek: nie występuje uczulenie lub nadwrażliwość. Zatrucie jest efektem przyjmowania witaminy D w dłuższym czasie, w zbyt dużych ilościach i stężeniach. Jeżeli jednak przez przypadek my lub nasze dziecko przyjęliśmy większą dawkę witaminy D, obserwujmy, czy nasz organizm nie wysyła niepokojących sygnałów. Na wszelki wypadek warto skonsultować się z lekarzem.
Zobacz również: Rak a witamina D
Co zrobić w przypadku przedawkowania witaminy D?
Antidotum na przedawkowanie witaminy D nie istnieje. Gromadzi się ona przede wszystkim w wątrobie i za jej pośrednictwem jest wydalana razem z żółcią. W przypadku przedawkowania trzeba monitorować stężenie wapnia w surowicy.
W zależności od nasilenia hiperkalcemii (nadmiar wapnia w organizmie), konieczne jest wprowadzenie diety ubogiej w wapń lub diety bezwapniowej. Warto również zmniejszyć stężenie wapnia za pomocą glikokortykosteroidów, kalcytoniny, podawania płynów i forsowania diurezy (furosemid).