Jarmuż: Zimowe warzywo o nieprzeciętnych właściwościach dla zdrowia
Żywozielone i fioletowo-zielone, karbowane liście jarmużu zdobią stragany i półmiski, jednak wiedza o jego nieprzeciętnej wartości odżywczej jest wciąż znikoma. Jarmuż, inaczej niż marchew czy nać pietruszki, znajdziemy na targu tylko na wybranych stoiskach. Warto go kupić i uczynić z tego nawyk.
To warzywo nie ma konkurencji, zwłaszcza zimą. Jest odporny na przymrozki i ma wiele zalet dla zdrowia. Dosłownie wymiata wolne rodniki, wspiera zmęczone sztucznym światłem oczy i usprawnia metabolizm. Jakie jeszcze korzyści przyniesie włączenie jarmużu do jadłospisu? Wyjaśniamy!
Choć z daleka może przypominać karbowane liście sałaty, jarmuż należy do rodziny kapustowatych. Jest botaniczną odmianą kapusty warzywnej. I, jak się okazuje, ten aspekt jest dla wielu osób kłopotliwy. W liściach jarmużu czuć nuty smakowe kapusty. Nie dla każdego i nie od razu musi to być najsmaczniejsze warzywo na świecie. Warto jednak podjąć próbę polubienia go.
Smakuje nam to, co zjadamy najczęściej, do tego przyzwyczajamy kubki smakowe. Nikt nie urodził się z miłością do pierogów ani kotleta schabowego. Są produkty tak cenne dla zdrowia, że dla własnego dobra powinniśmy o nie "zawalczyć". Zimą nie ma bardziej wartościowego warzywa niż jarmuż. Roślina doskonale znosi mróz, nawet do -15 stopni i, co ciekawe, po przymrozku smakuje lepiej, bo traci część kapuścianego posmaku.
Jeśli surowe liście są dla ciebie niemożliwe do zaakceptowania, zacznij od słynnych chipsów z jarmużu. Niewielu im się oprze.
Jarmuż można podawać na wiele sposobów. Najcenniejszy dla zdrowia będzie zawsze surowy, ale nadaje się, podobnie jak szpinak, do smażenia, duszenia i blanszowania. Warto dodawać go do sałatek, surówek, kanapek, dań na bazie ryżu, makaronu, potraw mięsnych i wegetariańskich.
Liście jarmużu są skarbnicą błonnika, stojącej na straży odporności witaminy C, ważnej dla prawidłowej krzepliwości krwi witaminy K, kluczowego dla pracy serca potasu i wzmacniającego kości wapnia. Obok witaminy C, która jest równocześnie przeciwutleniaczem, jarmuż zawiera chlorofil i sulforafan, związki o wyjątkowo silnym potencjale antyoksydacyjnym.
Liście jarmużu zawierają aż trzy ważne dla oczu składniki - luteinę, zeaksantynę i beta-karoten. Ich podaż w miesiącach zimowych, gdy oczy są zmęczone nie tylko światłem niebieskim, ale też długą ekspozycją na sztuczne światło, jest kluczowa dla wzmocnienia narządu wzroku i ochrony przed poważnymi schorzeniami.
Większość roślin zawiera jakiś składnik, który pomaga chronić przed rozwojem chorób nowotworowych. Niewiele może się pochwalić taką armią składników, jaką znajdziemy w jarmużu. Wymienić tu trzeba wspomnianą już witaminę C, chlorofil - zielony barwnik roślinny, sulforafan, luteinę, zeaksantynę, beta-karoten oraz witaminę K, ta też ma właściwości antynowotworowe. Każda z wymienionych ma swój indywidualny potencjał antynowotworowy. Ich suma daje roślinie niebagatelne właściwości.
Obecny w diecie jarmuż ogranicza stany zapalne i redukuje ryzyko rozwoju wielu chorób nowotworowych, w tym jamy ustnej, krtani, przełyku, płuc, piersi, jajnika, prostaty, pęcherza moczowego, okrężnicy, jelita grubego, pęcherzyka żółciowego i wątroby.
Zawarta w liściach witamina C, potas i wapń to doskonałe wsparcie dla serca i całego układu sercowo-naczyniowego. Wapń dba o pompowanie krwi do tkanek, potas zwiększa drożność naczyń i sprzyja normalizacji ciśnienia tętniczego krwi. Witamina C uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne.
Sulforafan - związek o właściwościach antynowotworowych ma dobroczynny wpływ na śluzówki żołądka i jelit. Ma właściwości bakteriobójcze, również względem bakterii helicobacter pylori, która odpowiada za większość przypadków choroby wrzodowej żołądka. Obecny w diecie jarmuż zmniejsza ryzyko stanów zapalnych żołądka i wrzodów, zarówno żołądka, jak i dwunastnicy.
Z uwagi na wysoką zawartość błonnika, spożywany na surowo jarmuż może być silnym bodźcem dla leniwych jelit. Nic tak dobrze nie pobudza perystaltyki jelit jak naturalne surowe włókno roślinne.
Zobacz także:
