Podbiał pospolity: Na co pomaga hit z zielarskiego?

Podbiał pospolity (boże liczko, końskie kopyto) to gatunek jadalnej rośliny z rodziny astrowatych, występujący naturalnie na terenie Azji i Europy. Jest to roślina znana już od czasów starożytnych ze swoich leczniczych właściwości - jej zalety doceniła np. św. Hildegarda, leczył nią także Hipokrates. Według mnichów i zakonników, okadzanie dymem z jej liści pomagało w leczeniu gorączki, chorób płuc, a nawet astmy. 

Podbiał stosowano najpierw w leczeniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych, takich jak np. oparzenia, odciski czy ropnie, ale także nawracających, migrenowych bólów głowy. Do leczenia wykorzystywano głównie liście podbiału, czasem jego kwiaty. Liść rośliny bogaty jest w garbniki, flawonoidy, ale także sole mineralne, karotenoidy i olejki eteryczne. Kwiat podbiału ma mniej wartości odżywczych, ale również stosowany jest w ziołolecznictwie. 

Dziś wiemy, że podbiał pospolity z powodzeniem wykorzystywać można także do leczenia:

• stanów zapalnych
• nieżytu dróg oddechowych, jamy ustnej oraz krtani. Pomaga on rozrzedzić zalegającą wydzielinę i ułatwia odkrztuszanie. 

Podbiał pospolity składa się z łodygi, liści, kwiatów oraz owoców. Łodyga osiąga wysokość do 30 cm, jest bladożółta lub bladozielona, pokryta czerwonymi liśćmi. Kwiaty mają wygląd małego, złocistożółtego koszyczka i wyglądem przypominają kwiaty mniszka lekarskiego. Z daleka roślina ta nie różni się zresztą szczególnie od popularnego mlecza. 

Podbiał pospolity kwitnie stosunkowo krótko, bo od marca do maja i jest jednym z pierwszych zwiastunów wiosny. Można go wtedy spotkać głównie na otwartych terenach, wzdłuż dróg leśnych, na poboczach oraz przy zrębach.

Najwięcej wartościowych składników znajduje się w liściach podbiału, które należy zbierać, gdy są jeszcze młode. Kiedy pokryją się już ciemnymi plamami, lepiej zostawić je w spokoju - dla nas są już wtedy bezużyteczne. Najlepsza pora na zbiór liści podbiału to maj i czerwiec. 

Zbierać powinniśmy tylko rośliny rosnące w czystych, niezanieczyszczonych miejscach. Choć podbiał chętnie rośnie na poboczach i przy drogach (i jest zresztą traktowany zazwyczaj jako chwast), to najlepiej wybrać się na zbiory w miejsca położone z dala od ruchliwych dróg i zatłoczonych miast. Podbiał najlepiej zbierać w suche, słoneczne i ciepłe dni. 

Zebrane liście (możemy zebrać także kwiaty podbiału) należy rozłożyć w suchym, przewiewnym miejscu i dokładnie wysuszyć. Ważne jednak, by nie wystawiać ich bezpośrednio na słońce! Zebrany susz najlepiej przechowywać w papierowych torebkach, bez dostępu światła. 

Zobacz również: Zdrowotne właściwości bursztynu. Na co pomaga bałtyckie złoto?

Współcześnie podbiał pospolity najczęściej stosowany jest w leczeniu chorób górnych dróg oddechowych, takich jak mokry kaszel z wydzieliną, suchy kaszel, ból gardła, zapalenie krtani, ale także astma czy rozedma płuc. Dzięki zawartym w sobie składnikom wykazuje on działanie:

• wykrztuśne
• przeciwzapalne
• przeciwbakteryjne
• przeciwskurczowe
• osłonowe.

Podbiał pospolity można także stosować przy stanach zapalnych skóry, wrzodach, odciskach i siniakach. 

Przeczytaj również: Podbiał pospolity: Najlepszy w chorobach dróg oddechowych

Podbiał pospolity stosuje się najczęściej jako odwar. Przepis jest wyjątkowo prosty.

Łyżkę wysuszonych i pokruszonych liści należy zalać szklanką ciepłej wody, podgrzać do wrzenia i gotować przez kilka minut. Następnie liście należy odcedzić i pić powstały napar nawet kilka razy dziennie. 

Liście podbiału możemy oczywiście stosować także zewnętrznie na wszelkiego rodzaju problemy skórne - od stanów zapalnych po wrzody czy ropnie. Naparem warto także przemywać tłustą i mieszaną skórę twarzy - działa on świetnie np. ma wypryski i niedoskonałości. 

Pamiętajmy jednak, że podbiał pospolity to zioło, a te należy stosować z umiarem i najlepiej pod opieką lekarza. Liści podbiału nie należy stosować dłużej niż przez sześć tygodni. Nie powinny ich także używać kobiety w ciąży oraz karmiące i małe dzieci. 

Podbiał pospolity stosowany jest najczęściej w postaci tabletek do ssania lub syropów, dostępnych w większości aptek i sklepów zielarskich. Taki syrop możemy także zrobić samemu. W tym celu zebrane i porządnie wysuszone liście podbiału należy rozdrobnić i gotować pod przykryciem w połowie szklanki wody przez ok. 20 minut. Następnie odstawiamy je na 24 godziny, a po tym czasie odcedzamy i łączymy powstały napar z miodem lipowym w proporcji 1:1. Tak przygotowany naturalny syrop z podbiału należy trzymać w lodówce i pić w przypadku infekcji trzy razy dziennie.  

Podbiał pospolity, jak sama nazwa wskazuje jest rośliną występującą pospolicie, nie podlega więc ochronie. 

Zobacz również:  Czarny bez nie tylko na przeziębienie. Właściwości naparów